Kodeks postepowania komentarze

Art. 180 DZIAŁY. DOWODY

pozytywna. Z drugiej strony trzeba mieć na uwadze, że wart. 180 § 2 in fine mowa jest o tym, że na postanowienie sądu przysługuje zażalenie; ustawa nie określa rodzaju rozstrzygnięcia. To wskazuje, że ustawodawca nie związał zażalenia z rodzajem decyzji, a poprzedzający to zdanie zwrot oznacza tylko określenie właściwości organu upoważnionego do decydowania o przesłuchaniu lub zezwoleniu na przesłuchanie; decyzja w tym przedmiocie może być pozytywna lub negatywna. Jest oczywiste, że w razie wystąpienia z takim wnioskiem, sąd musi się do niego ustosunkować i w razie uznania go za niezasadny wydaje postanowienie o odmowie przesłuchania lub zezwolenia na przesłuchanie. Na postanowienie takie przysługuje zażalenie. Zresztą strony mogą być bardziej zainteresowane w zaskarżeniu decyzji negatywnej niż pozytywnej (R.A. Stefański: Ujawnienie tajemnicy..., PiPr 1998, nr 4, s. 119). W tym kontekście trudno podzielić pogląd przeciwny, dopuszczający zażalenie tylko na postanowienie sądu o przesłuchaniu lub zezwoleniu na przesłuchanie (Z. Gostyński: Tajemnica dziennikarska a obowiązek składania zeznań w procesie karnym, Warszawa 1997, s. 119-120).

Zażalenie to przysługuje stronom, a także osobie, której postanowienie dotyczy bezpośrednio (art. 459 § 3). Taką osobą jest ta, która jest zobowiązana do zachowania tajemnicy.

7.    Możliwość zwolnienia od obowiązku zachowania tajemnicy zawodowej istnieje, niezależnie od tego, czy przepisy określające tajemnicę przewidują odrębny trvh jej ujawniania. Artykuł 180 jest przepisem szczególnym w stosunku doprzepisów określających poszczególne rodzaje tajemnicy zawodowej) wchodzi w gre także wówczas, gdy przepisy statuujące dany rodzaj tajemnicy zawodowej stanowią, że nie ma możliwości zwolnienia od obowiązku zachowania tajemnicy.

'"Artykuł 180 nie zawiera zastrzeżenia, że zwolnienie od obowiązku zachowania tajemnicy służbowej lub zawodowej jest możliwe tylko wtedy, gdy przepisy regulujące określona tajemnice przewidują możliwość takiego zwolnienia. T izależ.nie.nie stosowania an__I&Q.od-wyraźnej możliwości uchylenia obowiązku zachowania tajemnicy w akcie prawnym regulującym tajemnicę, czyniłoby przepis art. 180 bezprzedmiotowymi

8.    Artykuł 180 § l nie dotyczy tej tajemnicy zawodowej, co do której przepisy szczególne przewidują odrębny tryb jej ujawniania na potrzeby sądu lub prokuratora; stanowią one fet speciaiisóo k.p.k. Chodzi o tajemnice sędziowską, prokuratorską, notarialną, komorniczą, bankową i ubezpieczeniową. 1 tak ustaje obowiązek zachowania:

- tajemnicy sędziowskiej, w wypadku gdy sędzia składa zeznania jako świadek przed sądem, chyba że ujawnienie tajemnicy zagraża dobru państwa albo takiemu ważnemu interesowi prywatnemu, który nie jest sprzeczny z celami wymiaru sprawiedliwości; w takim wypadku od obowiązku zachowania tajemnicy może zwolnić sędziego Minister Sprawiedliwości, a sędziego SN Pierwszy Prezes SN (art. 67 § 3 u.s.p., art. 40 ust. 3 ustawy o SN); obowiązek ten nie ustaje, gdy sędzia składa zeznania w postępowaniu przygotowawczym;

488

Ryszard A. Stefański