konsolidacja42

Konsolidacja sprawozdań finansowych wg MSSF - kurs dla początkujących.

Rozdział IV - Połączenia jednostek gospodarczych (MSSF 3)

Aktywa netto na dzień przejęcia

W naszych dotychczasowych rozważaniach przy rozliczaniu transakcji nabycia jednostek gospodarczych dla celów ustalenia wartości firmy kierowaliśmy się zasadą, iż jest różnica pomiędzy kosztem inwestycji jednostki dominującej a jej udziałem w aktywach netto jednostki kontrolowanej ( wartość firmy w ujęciu netto). W tym rozdziale przyjrzymy się nieco dokładniej, co standardy rachunkowości dokładnie rozumieją pod tymi dwoma pojęciami: koszt inwestycji oraz aktywa netto.

Musimy w pierwszej kolejności doprecyzować sobie naszą definicję wartości firmy, gdyż do tej pory nieco ją sobie upraszczaliśmy. W rzeczywistości mówi ona bowiem o wartości godziwej kosztu inwestycji i o udziale w wartości godziwej aktywów netto jednostki kontrolowanej. Na czym polega różnica? We wcześniejszych rozdziałach wspominaliśmy, że najpewniejszym sposobem ustalenia aktywów netto na moment przejęcia jest przygotowanie sprawozdania z sytuacji finansowej (bilansu) na ten moment, który jak wiemy stanowi zestawienie posiadanego majątku (aktywa) oraz źródeł jego finansowania w postaci zobowiązań oraz kapitałów własnych. MSSF 3 stwierdza jednak wyraźnie, iż nie interesuje nas jakieś sprawozdanie sporządzone na ten dzień, ale musi ono uwzględniać zasady zawarte w tym standardzie. Innymi słowy tylko sytuacja finansowa (bilans) przygotowany zgodnie z MSSF 3 „nadaje się” do rozliczania transakcji nabycia danego podmiotu gospodarczego.

Jest to niezwykle ważne stwierdzenie z punktu widzenia praktycznego. Wyobraźmy sobie sytuację, iż międzynarodowy koncern raportujący wg MSSF przejmuje spółkę w naszym kraju, która do tej pory podlegała pod Ustawę o Rachunkowości. Dane o aktywach i zobowiązaniach ( w celu ustalenia aktywów netto) na moment przejęcia takiej jednostki przygotowane zgodnie z zasadami tej ustawy byłyby kompletnie bezużyteczne. Trzeba zastosować zasady MSSF 3. Co więcej wyobraźmy sobie, że ta przejmowana spółka już od wielu lat raportuje wg międzynarodowych standardów. Czy możemy skorzystać wówczas wprost z jej danych finansowych dla rozliczenia transakcji? Tutaj także odpowiedź jest przecząca. Zasady MSSF 3 są na tyle inne od „reszty” standardów, iż takie dane również nie nadają się do rozliczenia transakcji przejęcia.

Na czym polega więc specyfika MSSF 3, że trzeba bezwzględnie kierować się jego regulacjami w kontekście przejęć jednostek? Przede wszystkim kładzie on wielki nacisk na

1

Autor: Anna Gierusz & Maciej Gierusz