1.7. Technologie:,ność konstrukcji elementów tłoczonych z blachy 33
część gięta jest obejmowana przez inną część, wówczas należy przewidzieć usunięcie występu w miejscu a.
Linia gięcia powinna być prostopadła do krawędzi części giętej (rys. 1.13a, b). Zawinięcie krawędzi powinno być ukształtowane tak jak pokazano to na rys. 1.13d. Do ukształtowania zawinięcia wg rys. 1.13c jest wymagana dodatkowa operacja gięcia wstępnego, a więc i zastosowanie dodatkowego przyrządu. Częściowe odgięcie paska należy poprzedzić wykonaniem przecięć bocznych i kształtować go jak na rys. 1.14.
a)
b}
nk^9
c)
L=r+f~a
kźg
d)
£
%
Rys. 1.14. Odgięcie paska: a, b, c) prawidłowe, d) wadliwe -- nieuniknione pęknięcia
Przedmioty w kształcie rur i tulei walcowych, stożkowych lub pudeł kształtowych, najczęściej prostokątnych z zaokrąglonymi narożami, mogą być ciągnione z blachy głębokotłocznej — na prasach. Przy kształtowaniu takich przedmiotów zaleca się skorzystać z literatury [3], a jeszcze lepiej — z rad doświadczonego technologa, gdyż problemy ciągnienia blachy są trudne i często mała zmiana konstrukcyjna, nie nastręczająca trudności, może znacznie ułatwić, a czasem w ogóle umożliwić wykonanie ciągnionego przedmiotu.
Blacha jest materiałem wiotkim, zatem w celu jej usztywnienia stosuje się następujące zabiegi konstrukcyjne: wygniatanie, zaginanie, wywijanie i zawijanie.
Wygniatanie (rys. 1.15, 1.16, 1.17). Materiał na elementy z wygnieceniami musi być ciągliwy, aby przy kształtowaniu nie pękał. Wydłużenie plastyczne materiału nie powinno przekraczać dopuszczalnego obliczonego w przybliżeniu z zależności (rys. 1.15)
gdzie: 10 i li — długości linii obojętnej części wygniatanej odpowiednio przed i po
h
c
□
Rys. 1.15. Wy gniecenie usztywniające część płaską