kpiup0059

1.8. Technologiczność konstrukcji elementów odlewanych z metali 43

produkcji powyżej 300 -f- 600 sztuk. Gładkość powierzchni jest lepsza (mniejsza chropowatość) niż przy odlewach piaskowych (wygląd metaliczny powierzchni, chropowatość rzędu R_z = 40-^70 pm), a naddatki na obróbkę skrawaniem mogą być mniejsze. Ze względu na znacznie szybsze chłodzenie odlewu niż w formie piaskowej struktura odlewu jest drobnoziarnista, materiał ma większą wytrzymałość, a szybkość produkcji znacznie większa. W mechanice precyzyjnej wykonuje się odlewy kokilowe przede wszystkim z metali nieżelaznych, najczęściej ze stopów aluminium, a także — z miedzi.

I.8.3.2. Kształtowanie odlewów kokilowych

Oprócz ogólnych wytycznych dotyczących odlewów w piasku należy zwrócić uwagę na następujące wskazania szczegółowe:

-    odlewy nie powinny mieć występów utrudniających skurcz materiału w metalowej niepodatnej formie (skutek — pękanie, deformacje);

-    w kokili nie można wykonywać skomplikowanych kształtów; odlew musi być tak zaprojektowany, aby kokilę można było łatwo obrobić oraz łatwo i szybko otworzyć;

-    grubość ścianek powinna być w miarę możności jednostajna; jeśli jest konieczne zastosowanie ścianek o różnej grubości, przejścia od grubszych do cieńszych ścianek powinny być łagodne (rys. 1.34); minimalna grubość ścianek odlewów ze stopów aluminium i miedzi, ze względu na niebezpieczeństwo niedolewów, wynosi 2,54 mm, w zależności od długości ścianek;

-    minimalna średnica otworów w odlewach wynosi 6 mm, a ich długość nie powinna być większa od Ad (przy d = 6 mm) do 8d (przy d > 15 mm);

Rys. 1.30. Odlewy kokilowe ukształtowane:    Rys. 1.31. Odlew kokilowy i schemat kokili

a) źle — rdzeń piaskowy podparty w 1 i otworze    do jego wykonania; 1 — odlew, 2, 3 — rozpierane

w odlewie w 1, b) dobrze — 2,3 — rdzenie metalowe    części metalowego rdzenia, 4 — rozpierający

wyciągane prostoliniowo    element klinowy rdzenia (a < b), 5,6 — wyciągane

prostoliniowo metalowe rdzenie, 7,8 — części kokili, x—x linia podziału

- część wewnętrzna odlewu powinna być tak ukształtowana, aby można było stosować wyciągane rdzenie metalowe ruchem prostoliniowym, rzadko w kształcie łukowym — ruchem kołowym (rys. 1.30); stosuje się także rdzenie metalowe składane z kilku części, rozpierane elementem klinowym, za pomocą których można odlewać elementy z niegłębokimi wewnętrznymi podcięciami (rys. 1.31); możliwe jest wykonywanie