Kukułka1

y|U» Podstawy zjawisk i procesów międzynarodowych

Merle M.. Sociologie des reiatiom internationaies, Paris 1974, s. 281-321,

Morawieeid W., Funkcje organizacji międzynarodowych. Warszawa 1971.

Paluch A,K«, Konflikt, modemizacia i zmiana społeczna. Warszawa 1976,

Popiuk-Rysióska L, Instytucje międzynarodowe, (w;) E. Haliżak, R, Kuźniar (red.), Stosunki międzynarodowe, struktura, dynamika, Warszawa 2000, s. 330-351.

Reuter FE Instiiutions internationaies,, Paris 1972,

Sald Abdul A,, Simmons Luiz R. (eds.), The New Soverreigns: Mul-tinational Corporcitions as World Powers, Englewood Cliffs 1975,

Schleicher C.P., International Reiatiom. Cooperotion and Conflici, Englewood Cliffs 1962, s. 129-232.

Unser G., Wirmer M., Die Yereinten Nationen. Zwischen Anspruch and Wirklichkeit, Bonn 1995.

Yirally M., L 'Organisation mondiale, Paris 1972.

Zięba R,, Instytucjonalizacja bezpieczeństwa europejskiego, Kon-cepcje-wtrukrury-funkcjonowonie. Warszawa 1999,

VIII. Podstawy zjawisk i procesów międzynarodowych

1, Potrzeby i interesy

Ludzie i ich zbiorowości mają różne potrzeby bytowania, rozwoju i odgrywania odpowiednich ról społecznych. Potrzeby te motywują zachowania wszystkich podmiotowych uczestników stosunków międzynarodowych w ich zachowaniach, działaniach i interakcjach wzajemnych. Stanowią one przesłanki wszelkich zjawisk (faktów i zdarzeń) oraz procesów międzynarodowych (będących sekwencjami zjawisk, a więc faktów i zdarzeń),

Potrzeby wyrażają pewien stan niezaspokojenia określonych warunków bytowania, rozwoju i funkcjonowania oraz subiektywne odczucie pewnego braku przez podmiotowych uczestników stosunków międzynarodowych. Stanowią dla nich elementy zewnętrzne, lecz konieczne z trzech względów: 1) dla normalnego rozwoju i funkcjonowania w środowisku międzynarodowym; 2) dla bezpiecznego przetrwania w tym środowisku (zgodnie z jego zasadami połiarchii i ewolucji; 3) dla odpowiedniego odgrywania ról międzynarodowych (zgodnie z ich własną pozycją i oczekiwaniami innych uczestników).

Skala i ranga potrzeb jest zróżnicowana według uczestników stosunków międzynarodowych i ich systemów, jak również według stanu ich niezaspokojenia, odczuwania braku i konieczności zaspokojenia, Występują więc one pod postaciami naturalnych potrzeb bytowania i przetrwania, potrzeb standardu (dorównania innym) oraz potrzeb uznania i prestiżu (wyróżniania się wśród innych).

Można przeto stwierdzić, że potrzeby wyrastają z obiektywnych warunków bytowania uczestników stosunków międzynarodowych i relacji między nimi, a jednocześnie tworzą przesłanki dążeń do ich zaspokajania. W fazie początkowej są to potrzeby tzw. pierwotne,

149