niedokrwistosci (5)

Właściwości

HES charakteryzuje się względnie nieznacznym efektem objętościowym - około 13% dla 10% roztworu HES 0,5/200 (Ig HES wiąże ok. 14-21 ml wody). Czas jej działania wynosi 4-6 h.

HES poprawia właściwości Teologiczne krwi (zwiększa „odkszatłcal-ność” erytrocytów i ich właściwości tworzenia rulonów), zmniejsza lepkość krwi i przepływ krwi we włośniczkach, hamuje krzepliwość krwi (działa antyagregacyjnie w stosunku do płytek krwi)

Działanie

niepożądane

▲    HES praktycznie nie jest metabolizowana w ustroju i odkłada się szczególnie w makrofagach skóry, śródbłonkach naczyń krwionośnych i w komórkach nerek. T_I1S dla HES wynosi dla ludzi wiele miesięcy.

▲    Następstwem spichrzania HES w narządach i tkankach jest m. in. charakterystyczny, uporczywy świąd oraz uszkodzenie nerek. Świąd występuje u 30-65% pacjentów i utrzymuje się wiele tygodni, a nawet miesięcy. Nie ustępuje po podaniu leków przeciwhistaminowych ani kortykosteroidów. Jedynym skutecznym środkiem jest kapsai-cyna stosowana miejscowo.

▲    Uszkodzenie nerek jest związane z gromadzeniem się HES w komórkach nerek i ich wakuoalizacja. Ogranicza to m. in. możliwość wykorzystania takich nerek do przeszczepów.

▲    HES może wywołać także reakcje alergiczne (także wstrząs), tachykar-dię i spadki ciśnienia tętniczego krwi.

Zastosowa

nie

• Stosowanie hydroksyetyloskrobii powinno być ograniczone przede wszystkim do jednorazowego podania - jest wówczas bezpieczna.

1.    Zapaść (wstrząs normowolemiczny) - ze względu na nieznaczny efekt objętościowy

2.    W celu poprawy mikrokrążenia, zwłaszcza w siatkówce oraz u osób z nagłą utratą słuchu, ale także w udarze mózgowym - ze względu na hcmodilucję, działanie Teologiczne i przeciwkrzcpliwc

3.    Zapobieganie zakrzepom w stanach podwyższonego ryzyka - m.in. u pacjentów po zabiegach chirurgicznych, ortopedycznych i ginekologicznych.

Przeciw

wskazania

Preparaty i dawkowanie

Skazy krwotoczne, niewydolność nerek, ciąża.

1.    HAES Stcril i%, 6%-IO% - hydroksyetyloskrobia o średniej m. cz. 200 000 i o stopniu podstawienia od 0,5 do 0,8; butelki 250 i 500 ml stosuje się we wlewie kroplowym w dawce 20 ml/kg masy ciała.

2.    Plasmastcril - hydroksyetyloskrobia o średniej m. cz.; butelki 250 i 500 ml stosuje się we wlewie kroplowym w dawce jw.

Żelatyny

Żelatyny są to białka będące produktem rozpadu kolagenu. Odznaczają się one względnie małym efektem objętościowym - można je zatem stosować również pacjentom odwodnionym. Nie upośledzają funkcji nerek, a nawet przez wzrost objętości wyrzutowej serca - przyczyniają się do lepszego ukrwicnia nerek i lepszej diurezy. Nie wpływają na proces krzepnięcia krwi. Działają krótko (ok. 3h).

▲ Jako białka odznaczają się silnymi właściwościami alergogennymi. Częstość występowania uczuleń na żelatynę wynosi 0,066-0,09% i to stanowi zasadnicze zastrzeżenie co do jej stosowania w lecznictwie.

• Stosuje się je w stanach hipowolemicznych różnego pochodzenia, w celu okołooperacyjnego wyrównania krążenia oraz w krążeniu pozau-strojowym.

Roztworów żelatyny nie należy stosować w świeżym zawale serca, w zastojowej niewydolności krążenia, w anurii lub oligurii oraz we wstrząsie neurowolemicznym.

(klafundin - flakon 500 ml; stosuje się i.v. we wlewie 100-1500 ml.

>    Nie można leczyć niedokrwistości, nie znając jej przyczyn - żelazo jest skuteczne wyłącznie w leczeniu niedokrwistości niedobarwliwej.

>    W leczeniu preparatami żelaza szczególne znaczenie ma droga podania - w niektórych przypadkach jedynie pozajelitowe podanie żelaza może być skuteczne, chociaż niebezpieczne (łatwość przedawkowania).

>    Zarówno przetaczanie krwi, jak i płynów krwiozastępczych wiąże się zawsze z pewnym stopniem ryzyka - czasem jednak jest to niezbędne, zgodnie z zasadą wyboru mniejszego zła.

Działanie

niepożądane

Zastosowa

nie

Przeciw

wskazania

Preparat

Zapamiętaj

589