niewrbalne nowe0024 tif

DOTYK JAKO ELEMENT KONTROLI INTERAKCJI

W toku konwersacji staramy się kontrolować jej przebieg na wiele różnych sposobów. Dotyk może wpływać na zachowania w interakcji, a jednocześnie nie zaburza potoku komunikatów werbalnych. Możemy ściągać na siebie uwagę rozmówcy przez pociąganie go za rękaw lub klepanie w ramię, możemy używać dotyku do sygnalizowania początku (powitanie) i końca interakcji (pożegnanie). Dotyk może także pełnić funkcje rytualne — przykładem jest położenie ręki na głowie dziecka podczas ceremonii chrztu.

DOTYK JAKO MIERNIK ZAANGAŻOWANIA

W wielu przypadkach znaczenie przypisywane dotykowi dotyczy skali zaangażowania, reakcji lub aktywności uczestników interakcji. Czasem dotyk sygnalizuje po prostu, że intensywność interakcji jest wysoka lub że dotykający jest silnie zaangażowany w interakcję. W aspekcie reakcji może być postrzegany jako afekt pożyty wny, jeżeli obie strony interakcji wykazują podobne zachowania bądź wtedy, gdy jedna ze stron uznaje, że przyczyniła się do zachowania drugiej strony. Dotyk może być także odbierany jako krok w kierunku uzyskania kontroli nad rozmówcą, na przykład „On stara się tylko zarazić mnie swoim entuzjazmem”.

DOTYK JAKO PRZYPADEK

Zdarza się, że dotyk postrzegamy jako zachowanie niezamierzone. Dzieje się tak najczęściej wtedy, gdy ktoś się o nas otrze lub przez nieuwagę zderzy z nami na ulicy.

DOTYK JAKO ELEMENT REALIZACJI ZADAŃ

Z dotykiem mamy do czynienia także w przypadkach, gdy na przykład chcemy pomóc komuś wysiąść z samochodu lub gdy podając komuś jakiś przedmiot, dotkniemy jego dłoni. Zachowania dotykowe powiązane z realizacją określonych zadań przypominają te, które Heslin zalicza do kategorii dotyku funkcjonalnego/zawodowego. Podobnie jak w każdym innym rodzaju przekazu, także i tu obie strony interakcji nie muszą wcale interpretować dotyku w ten sam sposób. Dotykający może na przykład starać się umyślnie wprowadzić partnera w błąd. Dobrym

ROLA DOTYKU W KOMUNIKACJI MIĘDZYLUDZKIEJ 383