3sST Dydaktyka kształcenia ogólnego
3sST Dydaktyka kształcenia ogólnego
cechy telewizyjnego programu dydaktycznego
do Środków automatyzujących uczenie się należą maszyny dydaktyczne, gabinety językowe i komputery
rodzaje maszyn dydaktycznych
laboratoria Językowe usprawniają naukę języka obcego
widy lub gramowidy (płytowidy) połączone z telewizorem. Telewizja kasetowa znajduje coraz większe zastosowanie w procesie kształcenia choćby z tego względu, że telewizory z wbudowanymi magnetowidami ułatwiają ich obsługę. Ponadto posługując się kasetą, można wielokrotnie powtarzać, sterować fragmentami itp.
Istotę telewizji dydaktycznej stanowi telewizyjny program dydaktyczny, który odznacza się następującymi cechami:
— realizuje założone cele kształcenia,
t — w swej treści jest dostosowany do danego przedmiotu,
■ — w swej formie jest skonstruowany według zasad dydaktycznych,-
— stosowaniu programu muszą towarzyszyć określone zabiegi metodyczne, zróżnicowane w zależności od struktury i funkcji programu telewizyjnego24.
Do środków automatyzujących uczenie się należą maszyny dydaktyczne, gabinety ję^kowe i komputery.
Maszyny dydaktyczne zostały tak skonstruowane, aby mogły sterować uczenie się bez pomocy nauczyciela. Z maszynami dydaktycznymi wiązano duże nadzieje, szczególnie w latachsześćdziesiątyh XX w. kiedy to propagowano nauczanie programowe. Mimo niezliczonych odmian maszyn pełniących różnorakie funkcje, maszyny dydaktyczne nie zadomowiły się powszechnie w szkolnictwie. Zbyt optymistycznie zakładano, że mogą zastąpić nauczyciela. „Żywego” słowa nauczyciela nie może zastąpić żaden środek techniczny.
Wśród maszyn dydaktycznych wyróżnia się:
— maszyny uczące, które umożliwiają opanowanie informacji;
— maszyny egzaminujące, które ułatwiają przeprowadzenie kontroli pracy uczniów;
— maszyny ćwiczące, które ułatwiają opanowanie umiejętności i nawyków1*.
Maszyny dydaktyczne wydatnie mogą wspomagać nauczyciela i pełnić różne funkcje dydaktyczne. Aby tak się stało, muszą być powszechnie dostępne, najlepiej z przeznaczeniem do osobistego użytku. Należy żywić nadzieję, że rozwój techniki, a szczególnie elektroniki, spowoduje, iż pojawią się nowe rozwiązania maszyn dydaktycznych, które znajdą szersze zastosowanie w praktyce szkolnej.
Gabinety językowe, zwane też laboratoriami językowymi, w dużym stopniu usprawniają proces opanowania języka obcego. W gabinetach tych można wykorzystać — obok magnetofonów i słuchawek — inne urządze-k W. Strykowski: Audiowizualne materiały..., op. cli., s. 166-167,
” Szerzej na ten temat pisze E. Berezowski: Maszyny dydaktyczne, Warszawa 1968.
nia techniczne, które mogą przyczynić się do uzyskania przęz uc^uów i ższych kompetencji językowych.
Komputery to środki, które znacznie zdynamiSją pracę szkól. Rola kształcenia informatycznego wynika z analizy uniięjętnęjgj niezbędnych dla współczesnego absolwenta szkoły średniej ogólnokształcącej Wiedza i umiejętności informatyczne są wyznacznikiem wsrolćżljDcj cywilizacji. Komunikacja w procesie edukacyjnym przybieracie tylko nowp formy (np. multimedialne,-internetowe), ale i nowe treśc^Kac^ia swwera spcP leczeństwa informatycznego, które zmodyfikuje sp^gibymfuczama, zasypując bardzo pasywne relacje pomiędzy naućzycieflgn i uczącyrpi się nowym czynnikiem — wzajemnego oddziaływania3!^^1
Program informatycznej edukacji'opiera się nąmiżet&hanii^łze komputer to pełnowartościowe narzędzie pracy naucź^blą$żę daje mu tym większe korzyści, im lepiej umie go wykorzystać japo źjoalo informacji, jako środek analizowania i przetwarzania danych bądź sprawdzania osią- . gnięć, a nawet tworzenia rzeczywistości wirtualnej?; jj
Próby zastosowania komputerów w procesie kształcenia czyniono już w latach sześćdziesiątych minionego stulecia i wraz zmoskońaleniem i wzbogacaniem ich funkcji coraz powszechniej wprowadzano go do szkół. Stopniowo rozszerzano możliwości stosowania komputerów w procesie kształcenia i pełniły one rolę maszyn uczących oraz przekazywały odpowiednio zaprogramowane informacje w postaci treści, wykresów,schematów itp. oraz służyły do ich utrwalania. Znacznie bogatsze możliwości daje prowadzenie bezpośredniego dialogu z komputerem. Opracowujęsię różnorodne programy (uczące, kontrolne, symulacyjne, adaptacyjnejtkorepetycyjnip,* 'czyniąc z komputera uniwersalny środek wspierający proces kształcenia.;
Komputery stwarzają maksymalne możliwości indywidualizacji kształ-| cenią w zależności od uzdolnień ucznia, tempa p?|cy rzaawansowaiufe ' w nauce danego przedmiotu. Stwarza on możliwości zaprogramowania przebiegu oraz dróg i sposobów uczenia się poszczególnych jednostek, gdyż ustala poziom trudności programu w zależnośm od wynikiSw wstęp-i. nej kontroli i dalszych postępów w nauce. KomputefirejesUjije efekty uczącego się, przechowując każde rozwiązania, każdą odpowiedź ucznia, wskazuje na ewentualne błędy oraz daje dodatkowe wyjątfoiemą. Wybiera przy tym na podstawie udzielanych odpowiedni dalsze zadańia^jakie dla danego ucznia najbardziej się nadają pod względem stopnia trudnościSi
M Biała Księga Kształcenia I Doskonalenia. Na drodze uczącego się społeczeństwa. Wir-szawn 1997, s. 23.
I? W. Okoń: Wprowadzenie do dydaktyki.., op. citf, s. 28S.
I) I