P1050723

I

I

przypadki, w których można rozwiązując zadanie stosować zasadą za-

c/as zderzeń, wybuchów itp.), można wtedy z dostatecznie dobrym przybliżeniem przyjąć, że impuls siły zewnętrznej F,At » 0 (rys. l0-2a>. Na mocy drugiej zasady dynamiki mamy F,At ■= Ap (gdzie Ap jest zmianą pędu I układu), a więc z A_tAt ^ 0 wynika, że w takim przypadku pęd układu mc zmienia się.

o' ,;.-/'W/ _x ’

■ /.

Rys. 10-2

chowania pędu mimo działania sił zewnętrznych, mianowicie:

I) Jeżeli czas At działania siły zewnętrznej jest znikomo krótki (np. pod-

o CK*

2) Jeżeli można znaleźć w przestrzeni laki kierunek, dla którego składowa siły zewnętrznej jest równa zeru i skorzystać z tego, że składowa pędu układu dla tego kierunku jest stała. Dla ilustracji powyższego na rys 10-2b przedstawiono zderzenie doskonale niesprężystc dwóch kuł wystrzelonych z prędkościami v‘_Qx ‘ ^w kierunku poziomym z tej samej w7soko$ci. Na kule działają siły ciężkości m_xg oraz m₂g, które są siłami zewnętrznymi i oczywiście zmieniają pędy obu kul. Jednakże siły te nie dają żądanej składowej w kierunku poziomym. Dlatego też składowe pędu dla każdej kuli w kierunku osi Ox pozostają stałe. Zmieniają się jedynie składowe pędu kul w kierunku osi Oy, tj. w kierunku działania sił zewnętrznych m_xg i m₂g. Zasadę zachowania pędu możemy tu stosować tylko dla składowych pędu w kierunku osi Ox. Korzystając z faktu, że podczas zderzenia w kierunku osi Ox działają tylko siły wewnętrzne, wnioskujemy, że składowa pędu obu kul po zderzeniu musi być taka sama jak suma składowych pędów kul przed zderzeniem, czyli

(nij i m₂) v_0jl = ^nft +

87