efe geograficsoe głównej dzielnicy tapowntulo pryncepsowl Inipośmlnl kontakt terytorialny z dzielnicami dztedżfczaymi oraz z Pomorzem podległym zwierzchnictwu tegoż pryncepsa i ułatwiało mu sprawowanie rządów. W razie przyjęcia ustaleń terytorialnych T. Wojciechowskiego moglibyśmy szacować. Ze w dzielnicy pryncypackiej mieściło się około 35* n ogółu ludności ziem piastowskich, z wyłączeniem Pomorza ™, ce łącznie z dziedzicznymi posiadłościami pryncepsa dawałoby mu materialną przewago nad całą grupą Juniorów razom wziętych. Przejawiłaby się u> tego rodzaju zarządzeniu troska seniora o utrzymanie j e d-ności państwowej przez oparcie się na potędze pryncepsa. Krzywousty podążałby a modelem czeskim mimo nadania mu formy flWilaej
Rekonstrukcja T. Wojciechowskiego została niemal powmehnł* za-akceptowana przez polskich historyków jednak po dłuższym czasie
HM mai mrzględalając aawn-w T. Ladogórskiego. Siadło mi astadawaw Maki XIV wiek«, nriuaił tablica na s W Oizacewanią H kpasnar. por. tegoi. Spór o om< actwirta WkuiM'a i lirtrtaott ■fdMww XIV wieka. KHMaL 10 UWKi. ». 33-31. i dotyczą doby. gdy aglomeracie Motto ukgły pnamnlectmn dcipki procesom koteiharyjnym, totet i na-mc wnioski mają Jodynie oriwtfcjjiw aarmiif. Zaznaczę tylko, te niesłusznej wydaje ślij mbumaUiowantr szacunku zaludnienia Polski północnej, w stezegói-teta Mazowsza. gdcW przyjmowano 1,3 (J. Mllkowilil) lub 1.8 (W. Kula) głów na km». zob. W Kula, Stan ł pirtrićby boifnrt nnd demogro/tą hwiorgczną daumejl Sufi [i RDSGosp. 13 0*11 >. a, 32, 29. Przeczy tym szacunkom Inwentarz biskup-” dn 1332 r. MPHUt. 8, * «33—437, wraz ze Wsiami kapitulnymi (8. 438), x wy- ' unrgoinienlrm ponad 200 wal w granicach Mazowsza. Przy zaniżonym oszacowaniu mołna przylać, je w nich mieszkało ponad 10 000 oaób. Tymczasem w w. XVI ludnneć dóbr biskupich i kapitulnych wynosiła około 1/32 całego osadnictwa ma-aewwckkgo, sadzać według danych. Jakie zestawili H, Rutkowski I W. Pałucki. Afloz hutoryrzny Polski. Mazowsze u drucie) polonie XVI wieku 2. Waruawa 1913, i. 70, 96 (Jak wynika że stosunku mad 0079 : 206). Zakładając tą 5 proporcjo osadnictwa w w. XIII otrzymamy dla Mazowsza w, XIII ponad M mieszkańców, podczas gdy Ładogóokk ustalił 230 000 mieszkańców dla polewy w. XIV. Rótnica ezątaowo pochodzić mola i przemian osadniczych zachodzących na lunkorzyłć bUkup-twa, którego wsie iwryferyjne (zwłaszcza w kasztelanii świeckiej! pustoszone przez Jatwingów I Litwinów były następni* zawłaszczana | szlachtę. Ala w znacznej częłcl powód lółzslcy wynika z niedoslaiacc noto danych świętopietrza. Jako Ze regułą prsy egzekwowaniu Świadczeń była. B ptalalcy cbątaie Ma uchylali od obowiązku. W k*tdym bądi razie w dotychczasowej dyskusji szacunek hadogórsklego zbUia slą najbardziej do iieczywteto-
I Jsdnakowoó poazczagObse jej ataMnt* kwe.Uwsowol 8. Arnold. Twp*. H (JemlrnM w uiirojw admłnislracyjisym PtUki faeezzMiJ (w. XII—XII b. KisOiów VP,zttlp.4lH podelwwłe Mg aKwUriamwe aurar »u*ui granice między HMa jjSgflj m I gMedawa Kądoersawagel. •» ► » tsgrawa pr.yi.mwit mer •> ***** Mmmm
spotkała aię z krytyką O. Labudy m, który nł# kweauoaewal zaeednicŁeJ tezy awego poprzednika co do wydMelenia dzielnicy pry»* cypwckiej. zakreślał natomiast Inaczej jej granice, godząc pośrednio w Jej funkcją, jaką sugeruje teza T. Wojcłechowskifgo; Autor poddając ponownej analizie podstawą iiódhiwą. w saczegółnośct wydstate) mi poprzednicy czerpiąc ze źródeł nicmteddeb, jako bliższych w oośą odrzucał śwludectwo późniejszych źródeł pnhkfcb o testamcnfoayiB: znaczeniu przez Krzywoustego dzielnicy sandomierskiej Henryków) t sądził, źo ten na równi z najmłodszym Kazimierzem mul otrzymać zaopatrzenie w ziemi łęczyckiej, wydzielonej w testamencie 1138 r. jako oprawa wdpwla księżnie Salomei Ziemia sandomierska weszła rj mutt zdaniem tego autora w skład dzielnicy pryncypackiej. które doznałaby w ten sposób zuacmrgo rsncrmaa na w bodzie. Wręcz przeciwnie; na północy zacieśniał on marżafe granico tej dztaWey, pozbawiał ją bowiem nie tylko ztemt łęczyckiej, ałe rówmet Kalisza. Gniezna i Kujaw, słowem, całej POłdd środkowej oraz wschodniej Wielkopolski. Kluczowe znaczenie dla wywodów autora ma many falsyfikat trzemcszciuki z r. 1145, a którego wynika, óe MB a Zyeta kuęzny Salomea” Mieszko III i Bolesław Kędacmwy ipierah nę z »-bą, do kogo z nich ma należeć Kwieraszcwo leżące na pogrinrni Wielkopolski i Kujaw. Tym samym Gniezno rauaab podlegać Mieszkowi 10. a Kujawy — Kędzierzawemu jrarrzc przed klęską Władyriaoa, a więc na mocy testamentu Bolesława UL Ostateczne aotor Bk ze ,d».r--nlcą pryncypacką stanowiła Małopolska, pokrywająca ną mniej więcej z zasięgiem diecezji krakowskiej" W razie przyjęcia tej tezy musielibyśmy znneznio ograniczyć nie tyle mole obszar, ile zaludnienia óBeł-nicy pryncypackiej (do Jakichś 22*/s całego saludaenia ihklnir pśaaliw aklch). a zarazem znacznie osłabić myśl państwową, )dt piijJaHtMi Krzywoustemu w jego zarządzeniach testamentowych. Z tych zarządzeń wyzieraliby raczej tradycja rodzinna Piastów, 39 Whdjsbw miałby otrzymać te same rtnełnlcu. oo ma Krzywousty aa iaacy E rządzenia Hermana, a synom Salomei przymdłybjr dceteire wydaetone ongiś Zbigniewowi. Dzrełnira pryncypacka mstełaby jodrstei teatralnej rad w polskim systemie politycznym.
■strata Mate L KnMw W i H prgjnswte w śk*s dmawsI poraj-pacfcUJ Utrata krakowską staaddią IM ZtteM IT. W«k*dsratei». H
rrratsbs sałat, obsawmc | uniwwidi bmw Mslsetr*ską BsteBm KrcywoMig, s. Bń-Mk inaiUbB ais uwsmi dmiok? poiieypacBsJ I sswrt* kasnplsWs terytomlsur.
■* Labuda. Tłsumew. parpu tli,B III—ML tsai& |Rfl | •rrriraa-nlc Jtdnotel |Mlts«N« poltftirpo W B KHUt. M (IMS!, i.
fil Labudą TMtoawut. | lik l*L