P1070090

Sformułowanie problemu..

>

I

#

#

393

Indywidualności mówcy, jego własnego stylu w języku wypowiedzi. Pod tym względem najlepsze są gatunki literatury artystycznej: indywidualizacja sty-]u jest t.u bezpośrednim zadaniem wypowiedzi, stanowi jeden z jej głównych celów (niemniej także w granicach literatury artystycznej poszczególne gatunki mają niejednakowe możliwości językowego wyrażenia indywidualności i jej różnych aspektów). Natomiast najmniej dogodne warunki stwarzają te gatunki mowy, które wymagają standardowej formy, jak np. wiele odmian dokumentów urzędowych, rozkazy wojskowe czy polecenia wydawane w cyklu produkcyjnym. Znajdują w nich wyraz jedynie najbardziej powierzchowne, nieomal biologiczne strony indywidualności (a i to głównie w ustnej realizacji t*$° typu znormatywizowanych wypowiedzi). W znakomitej większości gatunków mowy (z wyjątkiem artystyczno-literackich) indywidualny styl nie naloty do intencji wypowiedzi, nie jest jej jedynym celem, lecz, by tak rzec, epifenomenem, wartością dodatkową. Różne gatunki mowy mogą ujawniać róż-^ne. ^w&rsU’y^T aspekty j)s6bowÓscl, zaś między Indywidualnym stylem a językiem ogólnonarodowym mogą zawiązywać się rozmaite wzajemne stosunki. Samo zagadnienie ogólnonarodowych i indywidualnych pierwiastków języka jest w swej istocie właśnie kwestią wypowiedzi (tylko w niej przecież, w wypowiedzi, język ogólny wciela się w indywidualne formy). Globalne określenie stylu, a w szczególności stylu indywidualnego, wymaga pogłębionych studiów zarówno nad naturą wypowiedzi, jak różnorodnością gatunków mowy.

Organiczna, nierozerwalna więź stylu i gatunkiem jest wyraźnie widoczna również w związku z problemem stylów językowych bądź funkcjonalnych. W istocie, style te są nie czym innym niż stylami gatunkowymi, występującymi w określonych dzie-dr^nach ludzkiej działalności i porozumiewania się.