P6080124

130

nym źródłem naszych postępków;’często nieświadomie robimy

to, co każe podświadoma połowa naszej istoty:

Dramat ten jest jakby wyłuskany z łupińy realnego życia, wyjęty ze związków powszedniej rzeczywistości. Akcja dzieje się w miejscach i wśród ludzi albo nieokreślonych albo fanta- , I stycznych, w jakichś krainach, których nie ma na mapie, w ja- i kichś królestwach, o których nic nie wie historia.

i A

Jest Maeterlinck niezawpdnie-mieodrodnym produktem ^sehyfEwegCL 'wyraBnolKIO jarzec&uleSa_f wytworem sprócft^ ^niąłego społeczeństwa, dekadentem, nie widzącym jasno drogi pr^szłośoTTJIa^lHstorii dramatu w początku XX wieku nie ma on lak olbrzymiego znaczenia jak Henryk Ibsen, który odmłodził teatr, na scenę po raz pierwszy wprowadził cały szereg * ] problemów obyczajowych i społecznych, dotychczas w teatrze nie poruszanych. Ale poTBsenle, gdy dramat europejski zaczął grzęznąć w naśladownictwie norweskiego olbrzyma, przyznać się musi, że Maeterlinck wcześnie i zdecydowanie przeciwstawił się panującej manierze, a także oparł się potężniejącemu właśnie wówczas kierunkowi naturalistycznemu, którego konsekwentne przestrzeganie (niewolnicze, bezmyślne kopiowanie*życia w jego codziennych, zwłaszcza ujemnych objawach) doprowadziło do zupełnego upadku teatru.

Przede wszystkim jednak wzhogagjL-n_n -dramat o nowe środki ekspresji, wprowadziłnaa deski-sceniczne nowy element doznań estetycznych: nastroi. jNie podobna-go więc. w histonf l nowego dramatu pommąć^-zaj^ł on w niej-paważne stanowisko. 1 Wpływom jego uległ u nas naw£il|Stanisław Wyspiański, a poza i Polską tak wybitni poeci j ak WłochnSsfolSEIF^rA^ i Nie- 1 mieę Hugo von Hofmannsthal.

W parę lat później JMaeterlinck odstąpił od swej pierwotnej I formy i napisał efektowny dramat, skonstruowanym tar ą, wy- V próbowaną techniką, Monnę ^flTmg*Jktóra tryumfalnie obiegła V* teatry całego świata, a następnie baśń Błękitny ptak, którego inscenizacja przez Stanisławskiego- w^oskwi&_zdobyła rozgłos*^ powszechny. Później jeszcze próbował się też^W dramatach ściśle realistycznych (Burmistrz Stylmondu).

Oprócz dramatów ogłosił Maeterlinck wiele pism prozą; najsławniejsze Zycie pszczół, oparte na własnych wieloletnich obserwacjach. Z czasem wyzwolił się on z fatalistycznego światopoglądu lat młodzieńczych i przyjął pod wpływem Rozmyślań Marka Aureliusza stoicką postawę wobec życia, uzasadnił ją zaś w książce Mądrość i przeznaczenie, — ale dla historii roz-