8 PEDIATRIA
8 PEDIATRIA
11V2-17
10- 14 V2
10-13V2 141/2 -18
Owłosienie łonowe (P) 2 — — ----— 3 - — —- 4 ' -■ -■■■■ - ■■■ — 5 ~-I- . -------- —
10-15 14-18
___i_i_i_i_i_i-1_i_i
10 11 12 13 14 15 16 17 18
Wiek w latach
Pokwitaniowy skok wysokości
Prącie
Jądra
Ryc. 1.4. Schemat przebiegu dojrzewania płciowego u chłopców według Tannera (1963).
Tabela 1.2
Typowy przebieg dojrzewania płciowego u dziewcząt
Faza |
Wiek typowy (w latach) |
Typowe cechy rozwoju płciowego |
1. Dziecięca |
0-10 |
Nie stwierdza się zwiastunów pokwitania |
2. Przedpokwitaniowa |
10-12 |
Pojawienie się białej, śluzowej wydzieliny z pochwy {fluor pubertalis)*. Rozwój piersi do postaci „pączka" (pierwszy widoczny zwiastun pokwitania); początek ; rozwoju owłosienia łonowego (P2). Zmiany proporcji ciała, związane z przyśpieszeniem wzrastania (skok pokwitaniowy); sylwetka „podlotka" |
3. Pokwitania właściwego |
12-14 |
Dalsze zaawansowanie rozwoju piersi (M3, M4) i owłosienia łonowego (P3, P4), początek owłosienia pachowego, wystąpienie menarche. Mniejsze przyrosty wysokości ciała; sylwetka długokończynowa, początek sylwetki kobiecej, zgrubienie rysów twarzy; często występuje trądzik młodzieńczy |
4. Młodzieńcza |
14-16 |
Dalszy rozwój piersi, owłosienie łonowe przybiera kształt trójkąta, owłosienie pachowe osiąga ostateczną postać; ustalają się regularne miesiączki. Zwolnienie tempa przyrostu masy ciała, zaznacza się kobieca topografia podściół-ki tłuszczowej, sylwetka traci wygląd „podlotka" i przybiera wygląd typowo kobiecy; wysubtelnienie rysów twarzy |
Objaw ten jest rzadko w praktyce lekarskiej brany pod uwagę i zwykle za pierwszy objaw pokwitania przyjmuje się początek rozwoju piersi — stadium „pączka" (M2) lub początek rozwoju owłosienia łonowego (P2).
u chłopców i dziewcząt zmiany budowy i proporcji ciała. Kolejność wzrastania poszczególnych części ciała jest dość stała i dotyczy: kończyn dolnych (pierwsza dostrzegalna zmiana to zwiększanie się długości stóp), szerokości bioder lub barków, długości tułowia.
U dziewcząt skok pokwitaniowy rozpoczyna się przeciętnie około 10 rż., ze szczytem (największymi przyrostami wysokości ciała) około 12. rż. (zwykle około roku przed pierwszą miesiączką). Roczny przyrost wysokości ciała w okresie szczytu wynosi około 7 cm (od 4 do 9 cm). Szczególnie zaznaczony