rozdzia� 6 strona2 133

Jak twierdzi K.. Oblój współcześni! praktyka zarządzania jest paradoksalna, bowiem wiele się w niej zmienia, ale jednocześnie wiele pozostaje bez zmian. Cztery jednak rzeczy są niezmienne.

Po pierwsze - praktyki dobrego planowania - umiejętność budowania prognoz, diagnostyki otoczenia i organizacji, budowanie napiętych, ale realistycznych planów.

Po drugie - systemy kontroli i redukcji kosztów - koszty trzeba znać, kontrolować i zmniejszać.

Po trzecie - klasyczne zasady marketingu i sprzedaży pozostają takie same -trzeba dobrze pozycjonować produkt, określić grupę docelową, budować markę.

Po czwarte - w każdej firmie potrzebne są aktywa decydujące o sukcesie wdanej branży.¹''¹ V

Wskazane „klasyczne zasady biznesu”¹'² choć w istocie nie wnoszą niczego nowego do praktyki zarządzania, to jednak mają olbrzymie znaczenie, bowiem w oparciu o ich przestrzeganie buduje się wygrywające rozwiązania strategiczne, których nośnik sukcesu wcale nie jest oparty na jednej formule, lecz stanowi konglomerat wymiarów stanowiących o przetrwaniu i rozwoju organizacji.

Ponadto powyższe zasady mają tylko wówczas sens w ich aplikacji do praktyki zarządzania, jeśli są zrozumiale. O ile jednak ich wymowa wskazuje na analizę prostych związków, które mogą być stosowane niemalże przez każdego menedżera, to jednak w rzeczywistości w wyniku właśnie ich niezrozumienia popełniane są kardynalne błędy, których przejaw może stanowić na przykład decyzja (w ramach zasady drugiej) o wycofaniu się w ramach oszczędności z zakupów wody mineralnej dla pracowników (lub wstrzymanie jej dostarczania w okresie letnich upałów z powodu nie rozstrzygnięcia przetargu), której koszt jest znikomy w relacji do pozostałych wydatków, przy jednoczesnym brakli identyfikacji i kontroli nad rzeczywistymi źródłami powstawania nadmiernych obciążeń kosztowych działalności organizacji.

6.4 Proces strategicznego zarządzania organizacją

Zarządzanie nie jest działaniem jednorazowym o charakterze incydentalnym. Stanowi ciąg wzajemnie zależnych i uzupełniających się sekwencji, które mają dać postać rezultatową i zapewnić organizacji (rwały rozwój. Istota procesu zarządzania strategicznego zakłada koherencję w układzie organizacja - otoczenie, przy czym w zależności od podejścia można mówić o:¹⁵’

Oblój K , Przekładaniec, Przegląd Organizacji 2/2003, s. 9 ^1,1 por Oblój K . Tworzywo skutecznych strategii, PWE, Warszawa, 2002, s. IS20 Pierścionek Z., Strategie konkurencji i rozwoju przedsiębiorstwa, PWN, Warszawa 2003, s. 69

)

• ukierunkowaniu na otoczenie (industry-oriented, od zewnątrz do wewnątrz organizacji);

• ukierunkowaniu na zasoby (resorce-oriented, od wewnątrz do otoczenia firmy).

Zatem proces strategicznego zarządzania organizacją w ujęciu planistycznym tworzą pewne charakterystyczne etapy, realizowane bez sprzężeń zwrotnych lub w oparciu o tryb intcracyjny (w oparciu o metodę kolejnych przybliżeń) i w zależności od tego, w jakiej kolejności będą one prezentowane oraz jakie w związku z tym elementy będą uznane za deterministyczne, ukształtowały się różne modele przedstawiające ten proces.

Należy jednak zauważyć, że o ile podstawową funkcją modelu jest niewątpliwie ukazanie, przybliżenie i ułatwienie zrozumienia prezentowanych w nim treści, to jednocześnie trzeba pamiętać, że każdy model stanowi jednocześnie uproszczenie rzeczywistości i choć niekwestionowalny jest aspekt poznawczy, to trzeba także uwzględnić aspekt możliwych uproszczeń i wynikający z nich potencjał możliwego przyjęcia błędnych rozwiązań.

Analizując modele zarządzania strategicznego, można zauważyć duże podobieństwo, co do etapów tego procesu. Różnią się one kolejnością oraz użytymi określeniami poszczególnych etapów, które w efekcie przekładają się na określoną filozofię zarządzania. Można bowiem mówić o tzw. modelach odgórnych (podejście planistyczne) oraz wyłaniających się (podejście ewolucyjne -rys. 33, 34).