Scan 090220 0013

:: >

Czy można porównać wydatki publiczne Stanów Zjednoczonych i Francji

Wiele się ostatnio zajmowano porównywaniem wydatków publicznych Stanów Zjednoczonych i Francji. Wszystkie te prace do niczego nie doprowadziły i myślę, że łatwo jest dowieść, że doprowadzić nie mogły. ;

Aby oszacować zakres wydatków publicznych danego narodu, trzeba przeprowadzić dwie operacje: najpierw dowiedzieć się, jaki jest majątek-; tego narodu, a następnie, jaka jego część przeznacza się na wydatki; państwa. Ten. kto chciałby poznać kwotę podatków, nie ujawniając równocześnie wielkości zasobów, z których one pochodzą, oddawałby się; pracy jałowej; albowiem ciekawe jest poznanie nie wydatków, lecz stosunku wydatków do dochodów.

Taki sam podatek, który z łatwością płaci człowiek bogaty, zrujnowałby biednego.

Na bogactwo narodów składa się wiele czynników: pierwszym z nich są nieruchomości, a drugim dobra ruchome.

Trudno się dowiedzieć, jaki obszar ziem uprawnych posiada dany naród i jaka jest ich wartość naturalna lub nabyta. Jeszcze trudniej jest¹ oszacować wszystkie dobra ruchome. Z uwagi na różnorodność i liczbę umykają one prawie wszystkim próbom analizy.

Stąd też narody europejskie o najstarszej cywilizacji, właśnie te. które mają scentralizowaną administrację, do dziś dokładnie nie ustaliły stanu swego majątku.

W Ameryce nikomu nie przyszło nawet na myśl, by się o to pokusić. Jakże nawet można by się łudzić, że się to uda w kraju nowym, gdzie społeczeństwo jeszcze nie osiągnęło stabilnej i trwałej równowagi, gdzie rząd krajowy nie dysponuje, jak rząd francuski, armią urzędników, którym mógłby zlecić podjęcie takich prac i nimi kierować; gdzie wreszcie nie prowadzi się żadnej statystyki, bo nie można znaleźć nikogo, kto miałby prawo gromadzenia dokumentów lub miałby czas, żeby się z nimi zapoznać.

Nie można zatem uzyskać elementów składowych potrzebnych do naszych obliczeń. Nie wiemy, jak wygląda porównanie majątków Francji i Unii. Bogactwa pierwszej jeszcze nie znamy, a nie ma sposobów pozwalających ustalić bogactwo drugiej.

Mogę jednak na moment zrezygnować z porównań, rezygnuję też. z dociekania, jaki jest stosunek podatku do dochodu, i ograniczę się do zabiegów zmierzających do ustalenia wielkości podatku.

Czytelnik przekona się, że zawężając zasięg badań, nie ułatwiłem sobie zadania.

Nie mam żadnych wątpliwości, że centralnej administracji Francji, wspomaganej przez wszystkich pozostających do jej dyspozycji funkcjonariuszy, udałoby się dokładnie ustalić kwotę podatków pośrednich lub bezpośrednich ciążących na obywatelach. Ale owych prac, których nic może podjąć osoba prywatna, nie doprowadził jeszcze do końca sam rząd francuski, a przynajmniej nic ogłosił dotąd ich wyników. Wiemy, jakie są wydatki państwa; znamy ogólną kwotę wydatków departamentów, nie wiemy, co się dzieje w gminach. W chwili obecnej nikt nie potrafiłby więc powiedzieć, jaka jest wielkość wydatków publicznych we Francji.

Wracając teraz do Ameryki, stwierdzam, ze problemów jest tu więcej i że są trudniejsze do rozwiązania. Unia dokładnie mnie informuje, jaka jest wysokość jej wydatków; mogę zapoznać się z budżetem każdego z jej dwudziestu czterech stanów; ale kto mi powie, ile wydają obywatele na administrację hrabstwa i gminy.¹¹

Rząd federalny nie ma prawa wymagać, aby władze lokalne dostarczały informacji na ten temat; ale nawet gdyby owe władze samorzutnie i wszystkie naraz chciały nam służyć pomocą, wątpię, czy byłyby w stanie sprostać temu zadaniu. Niezależnie od naturalnej trudności

' lok widać. Amerykanie maja cztery rodzaje budżetów; Unia ma własny budżet, swoje budżety maja także stany, hrabstwa i gminy. Podczas mego pobytu w Ameryce czyniłem starania, by poznać wysokość wydatków publicznych w gminach i w hrabstwach głównych stanów Unii. Z łatwością uzyskałem dostęp do budżetów największych gmin. ale nie mogłem uzyskać wglądu w budżety gmin małych. Nie mogłem wiec sobie wyrobić dokładnej opinii na temat wydatków gnnn. Jeśli chodzi o wydatki hrabstw, dysponuje kilkoma dokumentami, które, choć niekompletne, zasługują może na zainteresowanie czytelnika Dzięki uprzejmości pana Richarda, byłego mera Filadelfii, uzyskałem budżety trzynastu hrabstw Pensylwanii z roku 1830. S« to hrabstwa Libanon.

Centrę. Franklin. La Fayette, Montgommery. La Luzcrae. Dauphtn. Buttler. Alleghany. Columbia. NotthumberUnd. Northampton. Filadelfia. W 1830 roku miały one 495 207 mieszkańców. Jeśli rzucimy okiem na mapę Pensylwanii, przekonamy sic. że hrabstwu te sa rozproszone po całej powierzchni stanu i że występują w nich wszystkie przyczyny natury ogólnej, które mogą mieć wpływ na stan kraju; dlatego tez trudno me uznać, i/ mogą dać dokładne pojecie o stanie finansowym hrabstw w Pensylwanii. Otóż w roku 1830 hrabstwa te wydały 1 800 221 franków, co czyni 3.64 na głowę mieszkańca Obhczyłem. że w roku 1830 każdy z tych mieszkańców wydal na potrzeby federalne 12.70 franków, a na potrzeby Pensylwanii 3.80 Iranków. Wynika stad. że w 1830 roku każdy z tych obywateli dał społeczeństwu na pokrycie wszystkich wydatków publicznych (ż wyjątkiem wydatków gmin) same 20,14 franków Jak widzimy, wynik ten jest niepełny z dwóch względów: dotyczy tylko jednego roku i tylko części ciężarów publicznych. Ma jednak te załete. że jest pewny