skan5

Jeżeli a, to /3 a

Zatem:    p

Błąd uznania następnika popełnia się wtedy gdy wnioskuje się według schematu: Jeżeli a, to p

p

Zatem:    a

Przykład.

Jeżeli drogi są śliskie, autobusy spóźniają się Autobusy spóźniają się.

Zatem:    Drogi    są    śliskie.

Sylogizm modus tollens Jeżeli a, to fi nie-p

Zatem:    nie-a

Błąd odrzucenia poprzednika popełnia się wtedy gdy wnioskuje się według schematu:

Jeżeli a, to P nie-a

Zatem:    nie~P

Przykład.

Jeżeli jest własność prywatna, to jest niesprawiedliwość społeczna.

Nie ma własności prywatnej.

Zatem:    Nie ma niesprawiedliwości społecznej.

Błąd nieuzasadnionego uogólnienia (sophisma inductionis) to błąd we wnioskowaniu przez indukcję enumeracyjną niezupełna, gdy wniosek nie jest dostatecznie uzasadniony przez przesłanki.

Przykład. Błąd nieuzasadnionego uogólnienia popełnia osoba, która przekazawszy raz łapówkę urzędnikowi, twierdzi że wszyscy urzędnicy biorą łapówki.

Błąd przypadkowości (fallacia accedentis) to błąd popełniony wtedy gdy przypadkową własność uw^;aża się z a istotną lub gdy własność istotną uważa się za przypadkową.

Przykład. Ten mężczyzna jest dla mnie odpowiednim kandydatem na męża, bo jest taki przystojny, ma takie piękne oczy, takie tkliwe wejrzenie, piękny głos, świetnie śpiewa. Jest taki interesujący, był w Chinach.

Błąd znaczenia względnego i znaczenia bezwzględnego (transitus a dieto secundum quid ad dictum simpliciter) to błąd popełniony wtedy gdy na podstawie tego, że własność w przysługuje rzeczy x pod pewnym względem wnioskuje się, że to w przysługuje x bezwzględnie.

Przykład. Błąd znaczenia względnego i znaczenia bezwzględnego popełnia ktoś gdy na podstawie tego, że Jan inteligentnie gra w szachy, wnioskuje że Jan jest inteligentny.

Ujaśniać nazwę to zwiększać jasność treści nazwy, czyli sprawnie wskazać na cechy przedmiotów do których odnosi się dana nazw^a.

Wyjaśnić zjawisko to wskazać na jego przyczynę.

5