powoduje intensywne zabarwienie już istniejącego, lekko zabarwionego barwnika. Rumień pośredni lub późny to wytwarzanie nowego barwnika wywołane naświetleniem promieniami UVB. Pojawia się dopiero po kilku godzinach, nawet dniach po naświetlaniu i utrzymuje się dość długo.
Rumień pojawia się na skórze także w przypadku ostrych uszkodzeń świetlnych(oparzeń słonecznych). Uszkodzenie naskórka, tkanki łącznej i naczyń ma początkowo przejściowy charakter. Kolejne uszkodzenia sumują się i nadwerężają mechanizmy ochronne i regeneracyjne skóry i powodują przewlekłe uszkodzenie świetlne.
Obraz kliniczny oparzenia słonecznego pojawia się po 3-4 godzinach po działaniu promieni słonecznych. W zależności od nasilenia wyróżniamy trzy stopnie oparzeń:
{A. stopień pierwszy: rumień i obrzęk / 2. /stopień drugi: rumień, obrzęk, pęcherzyki i pęcherze ! 3 J stopień trzeci: rumień, obrzęk. Pęcherzyki, pęcherze wraz z obumarłą tkanką (martwica)
Reakcja zapalna jest najostrzejsza po 24 godzinach, potem pomału ustępuje.
Przenikanie promieni UVB może spowodować zmiany w kwasie nukleinowym (DNA), w jądrze komórkowym keratynocytów warstwy podstawnej. Większość uszkodzeń zostaje rozpoznana i kilka sekund później rozpoczynają się mechanizmy regeneracyjne. Rozpoznane uszkodzone miejsca są wycinane i wymieniane, jednak mechanizmy naprawcze skóry są ograniczone . Czasami uszkodzenie jest tak silne, że komórka obumiera lub jest błędnie naprawiona. Powstaje komórka z błędną informacją genetyczną ulęgająca dalszym podziałom i ostatecznie może się przekształcić w czyraka złośliwego. Ryzyko powstania błędnych systemów naprawczych wzrasta wraz z liczbą naświetleń promieniami UV w ciągu całego życia.
Do schorzeń związanych z działaniem promieniowania UV (fotodermatoz) zaliczamy te, w których zmiany chorobowe występują bezpośrednio po ekspozycji na słońce, oraz te, w których zmiany pojawiają się w późniejszym okresie życia.
'^'^Najczęstsząpośród fotodennatoz bezpośrednich są wielopostaciówe osutki świetlne., mogące występować nawet u 10% młodej populacji. Sąto zmiany skórne wielopostaciowe , które mogą przypominać wyprysk lub opryszczkę. Osutki pojawiają się w dzieciństwie, nawracają stale w okresie wiosennym. Zmiany te ograniczone są zazwyczaj do okolic odsłoniętych.
Innym szkodliwym działaniem promieni UV może być wystąpienie pokrzywki świetlnej. W kilka minut po naświetleniu pojawiają się bąble, zajmujące również skórę osłoniętą. Bąble utrzymują się kilka godzina, a przebieg pokrzywki jest przewlekły.
Coraz liczniejszą grupę, w której nakłada się działanie promieni UV i substancji zewnątrzpochodnych, tzn. leków działających ogólnie i miejscowo, kosmetyków i roślin stanowią reakcje fototoksyczne i fotoalergiczne. Szczególnie
4