§ 17. Interpretacja równania Bcrnoullicgo — linie chtnieó i energii
83
'S° prędkość Średni,,
°a““cli' Pis2,c rdwnanie
Beżni/rć™"" Panł'ęlaj,c Gnanie Bernoullfego
I cis"M i cnetsii
| Każdy z tych wyrazów ma wymiar energii. Wyrazy w nawiasach (yqdt) mają wymiar Nm3s
■ Gdyby ten wyraz, równy był jedności, to otrzymalibyśmy równanie w postaci (25"). P p2
wynika stąd, że wyrazy z, . , £ przedstawiają energię cieczy w danym prze-
j kroju strugi przypadającą na jednostkę ciężaru przepływającej cieczy. W skrócie | możemy mówić, że wyrażają one energię płynącej cieczy w danym przekroju. Wyrazy
f . p p2
:i odpowiadają energii potencjalnej, — — kinetycznej, E — łącznej.
Rozpatrzmy pewną linię prądu (rys. 29) i oznaczmy wzniesienia poszczególnych jej punktów ponad pewien poziom porównawczy przez z. Jeżeli nad każdym punktem linii będziemy odkładali w górę odpowiednią
linia energii
linia ciśnień
»">iar dhtgo&i. Wyraz "poziom porównawczy
""ii pnjdtt (strugi) fena* cimienia.
Jrojtt dragi) cieczy J*™' siły ci^tenia dttenu i wysokoSci
MJ do wzoru (25),
wysokość • to otrzymamy linię ciśnień.
Jak widzimy, linia ciśnień obrazuje nam każdorazowo sumę z+-^- (licząc wartości
rzędnych od przyjętego poziomu porównawczego). czyli przebieg wartości energii potencjalnej. Odmierzając ponad linią ciśnień wysokości prędkości otrzymamy linię energii. W przypadku cieczy doskonałej (przy uwzględnieniu pozostałych założeń) będzie to linia pozioma wzniesiona o wysokość E ponad poziom porównawczy, albowiem E, jak wynika z równania Bcrnoullicgo jest w tym przypadku wartością stałą.
Unia ciśnień i linia energii przy cieczy rzeczywistej. W przypadku cieczy rzeczywistej, zgodnie z równaniem (26) musimy uwzględnić straty. Łączna energia strugi dla każdego z dwóch przekrojów nie będzie już stała, lecz będzie się różniła o wartość strat powstałych na odcinku między przekrojami. Linia energii nic będzie zatem pozioma, lecz będzie się stale obniżać z biegiem strugi. Podkreśliliśmy, że linia energii strugi cieczy rzeczywistej między przekrojami stale się obniża, wzrost bowiem linii energii mógłby nastąpić jedynie w takim przypadku, gdyby między przekrojami był dopływ energii z obcego źródła, np. dopływ energii mechanicznej przy zainstalowaniu pompy. Linię ciśnień otrzymamy, jak poprzednio, przez odejmowanie każdo-. r2
razowo od rzędnej linii energii wartości • Jest rzeczą zupełnie zrozumiałą, że straty 2{i
odbijają się również na przebiegu linii ciśnień.
W przypadku ruchu jednostajnego, tj. gdy we wszystkich przekrojach strugi panuje ta sama prędkość, linia ciśnień przebiegać będzie równolegle do linii energii. W ogólnym przypadku, przy ruchu zmiennym, równoległość między linią energii
linia prądu POZlCm porówmto-czy
Rys. 29