232
i ojca na suchoty. Jego wygląd wzbudzał obawy, czy też i on nie dotknięty tą chorobą, jaka zgubiła jego rodzeństwo. Zbudowanym był dobrze, ale i jego pomarli bracia jak mówił, zbudowani byli silnie. Robił gorliwie zabiegi wodolecznicze, z początku słabsze, później silniejsze, a gdy stan jego poprawił się, brał w tygodniu 2 półkąpiołki i jedno polanie całkowite, gdyż te zabiegi najlepiej mu służyły. Po roku wyglądał jak najzdrowszy człowiek, czuł się silnym, swobodnym i wesołym.
Wiele takich wyleczyłem przypadków, i jestem przekonany, że woda dłuższy czas stosowana, leczy łatwo i szybko przypady takie. Gdy zaś siły ustroju złamane, a niektóre części ciała zepsute i nie do użytku, wówczas mowy nie ma o pomocy. Że jednak zaglądnąć nie można do środka ciała, więc niejednego już skazali na śmierć; gdy jednak przyszedł do mnie w krótkim czasie został wyleczony.
Kawaler 32-letni z Wiirzburga przybył ze żądaniem, aby mu otwarcie powiedzieć, jak stoi z jego zdrowiem; wszyscy lekarze w mieście powiedzieli mu, że już nie ma dlań pomocy. Po 8 tygodniach twierdził, że mało kto jest zdrowszym od niego, a choroba jego została wyleczoną. Jak się później dowiedziałem, zdrowie służyło mu dalej i nie zapadał więcej.
To co dotąd powiedziałem odnosi się do suchot w ogóle. Jest jednakże wiele gatunków suchot, które przebieg mają ten sam, lecz niszczą inne narządy. Tak np. najczęściej zdarzają się suchoty płuc, na które w miastach prawie połowa ludzi umiera.
Słabowici najprędzej padają ofiarą suchot, gdyż płuca ich są słabe, a krew mają słabowitą i w małej ilości. Płuca zaś najwięcej ze wszystkich części ciała pracują, gdyż dzień i noc oddychają, tak w dzień jak w nocy, we śnie i na jawie. Skoro tedy całe ciało, a więc i płuca odżywiane są złą krwią, więc wątłemi być muszą, wiot-czeją, zużywają i psują się zawcześnie w swych ostatecznych kończynach, w tak zwanych szczytach, dokąd krew nie łatwo przecisnąć się może. Gdy nadwątlenie zrobiło w płucach wielkie postępy, wówczas naczynia krwionośne, rozprowadzone w płucach, wiotczeją, butwieją i nie mogą już utrzymać krwi w zamknięciu; przerywa ,
ona sobie gdzieśkolwiek drogę i ztąd pochodzi krwioplu-cie. Skoro płuca nie mogą dalej spełniać swych czynności, gdyż są za wątłe, więc nie mogą także wciągać potrzebnej ilości świeżego powietrza, a na płucach i w piersiach osiadają złe materje; dzieje się wówczas jak z izbą, która gdy nie jest aoorze zamiataną, napełniona bywa prochem, kurzem. I w płucach, gdy stare powietrze nie jest wyrzucone, osiadają na nich niezdrowe materje, a właśnie przez nagromadzanie się szkodliwych materyj, zużywają się płuca, i wstrzymane są w swej czynności. Cóż jest potrzebniejszem jak kwasoród? Ten jednakowoż nie może się wszędzie tam przecisnąć, gdzie jest potrzebnym; zmniejsza się więc ilość krwi i pogarsza jej jakość. Gdy wreszcie zwiotczał cały organizm, siły organizmu podupadają, następuje w ciele rozkład soków_ które wychodzą z potami; krew wpływa w płuca i odchodzi z plwociną. Gdj7 siły więcej zanikną, następuje rozwolnienie, aż śmierć położy koniec biednemu i nędznemu życiu.
Gdy suchoty połączone są z gorączką, trzeba ją usunąć wodą. Gorączka zjawia się zwykle pod wieczór o 4 lub 5 godzinie, wznosi się w nocy wyżej, i opada rano zupełnie. Zwalczyć ją trzeba zabiegami wodoleczniczymi. Gdy choroba nie zrobiła jeszcze wielkich postępów, dosyć jest jeszcze sił naturalnych, a gorączka nie wysoka, wówczas można śmiało robić polewania. .Rozpocząć najlepiej polaniem kolan i omywaniem górnej ciała I połowy; po 4 dniach można od polania kolan przejść do i polania ud, i robić omywanie górnej połowy ciała każdego rana i wieczora. Gdy choremu służy kuracja, zamiast polania ud, dać mu polanie pleców obok omy-wań górnych. Skoro stan zdrowotny poprawił się, stosuje się półkąpiołki, polania pleców i polania całkowite. Polanie górne można zastąpić omywaniami górnej połowy ciała, gdyż chory mając wątłe płuca z trudnością się schyla, więc nie tak łatwo zniesie polanie górne. Jeżeli chory doprowadził do polania pleców i służy mu ono, wówczas może z otuchą spoglądać w przyszłość; zdrowie odzyska napo wrót. Zwracam na to uwagę, aby wybierał odpowiednie pokarmy pożywne, i aby nadal nie zaniedbywał zabiegów wodoleczniczych. Ustrój bowiem