01901

KREWNIACY SOSNY. 19

Istotnie te bory świerkowe i jodłowe wyglądają znacznie ciemniej od sosnowych, a to dlatego, że igły ich mają zieloność ciemniejszą i są gęściej zbite. Drzewa te różnią się także i wyglądem: każde z nich ma kształt wysokiej piramidy, nie zaś kopuły na słupie, jak sosna, żadne bowiem nie zrzuca tak obficie dolnych gałęzi, jak ona. Świerk zachowuje przytem wszystkie gałęzie od samego dołu; jodła zaś traci najniższe, tak, że jej piramida z gałęzi osadzona jest jakby na mniej lub więcej wysokim trzonie, podczas gdy świerkowa wznosi się wprost z ziemi. Zupełnie prawidłowy piramidalny kształt jodły i świerki mają jedynie wtedy, gdy rosną na odsłoniętej przestrzeni. W zwarciu leśnem przeszkadzają sobie wzajemnie, a chociaż wogóle znoszą zacienienie dobrze i nie są tak wrażliwe na brak światła, jak sosny, nie mogą jednak wówczas rozrastać się swobodnie i tracą dolne gałęzie. Ale i wtedy nawet pozostałe górne nie tworzą kopuły, lecz zachowują układ piramidalny tak, że wierzchołki drzew nie są zaokrąglone, jak u sosen, lecz kończą się ostro. Wskutek tego i cały las odcina się zdaleka na widnokręgu ciemną zębatą linją.

Świerk.

Gałęzie jodeł i świerków wyrastają również okółkami po kilka, jak i u sosen, ale oprócz tego drzewa te wytwarzają jeszcze dodatkowe gałęzie w przerwach między okółkami. Ta większa ich obfitość, jak również większa ilość igieł na nich sprawiają, że w lesie jodłowym, a zwłaszcza świerkowym panuje znacznie większy cień, niż w sosnowym. Ciemno tam i ponuro; podszycia niema żadnego, miejscami tylko tuli się do stóp starej jodły „mech siwobrody”, albo paproć rozkłada swe ogromne i zgrabne liście. Jagód w takim lesie przeważnie niewiele.

Lasów świerkowych nie brak i u nas, choć mamy ich znacznie mniej, niż sosnowych. I niema w tern nic dziwnego: świerk nie jest zbyt wybredny co do gruntu, ale potrzebuje lepszej ziemi, a co ważniejsza, więcej wilgoci niż sosna, nie będzie