flzonych. Te księgi byiy tłómaczone kilkakrotnie na język grecki. Tlómaczecie, dawniejsze nad inne i bardziej autentyczne jest owo sicdmdzicsiątu, które jak wielu mniema, uczynione od70lu z starszyzny żydowskiej, za czasów i za staraniem Ptolomensza syna Laga króla Egiptskiego, około lat, trzysta przed przyjściem na świat Chrystusa, na wyspie Pharos blisko AIexandryi, w tedy samego tylko pięcio-ksiągu Mojżesza; reszty zaś ksiąg starego testamentu tłó-inaczcnie, nastąpiło przez rozmaitych żydów mało co później w tymże trzecim wieku przed Chrystusem. —-Księgi święte nowego testamentu są: Cztery Ewangelie, dzieje Apostolskie, czternaście listów św. Pawia, list św. Jakuba, dwa św. Piotra, trzy św. Jana, jeden św. Judy, i Apocalypsis czyli objawienia . Wszystkie te księgi pisane były w języku greckim, wyjąwszy ewangelią św. Mateusza i list św. Pawła do żydów, które podług powszechnego zdania, pisane byływjęzy-ku Syro-Chaldejskim, a później dopiero przetłumaczone zostały na język grecki; księgi apóeryphi, nieprawe czyli prywatne starego testamentu są : księga Henocha, trzecia i czwarta Ezdrasza; trzecia i czwarta Ma-chabeuszów, modlitwa Mnnasessa, testament dwunastu Patryarchów, psałterz Salomona i inne. Księgi zagubiono ż.c starego testamentu są : księga sprawiedliwych; Jos. Cap. 10. 13. i I. ■fleg. C. 17. 18.—Księga wojen Pańskich, Num. 21. 14.-—Roczniki królów Judzkich i Izraelskich, do których często odwołują się księgi królewskie, a które ówcześni prorocy napisać mieli. Z 3,000 przypowieści Salomona i 500 jego pieśni, tylko niektóre pozostały, III. licg. Cap. 4. 32. A co len mądry król jeszcze pisał: o roślinach, zwierzętach, ptakach , rybach i plażach, to wszystko zaginęło. — Księgi Apocryphi nowego testamentu są: List św. Barnaby, list podrzucony św. Pawłowi do Laodyceów; wiele ewange-lij, dziejów Apostolskich, Apolutlyp-sów, list Chrystusa do Abagara, listy, św. Pawia do Seneki, księga Hermesa zwana Pastor i inne.
Exemplarze Biblij znacznie się pomnożyły, czyli to przez stosunek do testu oryginalnego, czyli przez wzgląd na tłómaczenia, któro poczyniono powięk-szćj części w językach umarłych i żyjących. Różnią się tedy Biblie podług języków w których są pisane, na Hebrajskie, Greckie, Łacińskie, Chaldejskie, Syryjskie, Arabskie i t. d. i te które są w językach właściwych różnym narodom, nazywające się Fulgaty.
Biblia Fulgata teraźniejsza, ułożona Z dawnej Fulgaty i z tłómaczenia św. Hieronima w łacińskim języku , przyjęta jest od powszcciincgo Zboru Try-dcnlskicgo, który na sessyi 4. Cano-no 1. uchwalił, iż la sama ma pierwszeństwo przed innemi i bydź ma używana w całym kościele łacińskim.
BIERZMOWANIE. Conjirmatio.
Sakrament nowego testamentu, który prócz łaski poświęcającej, nadaje człowiekowi ochrzczonemu laski szczególne, do wyznawania mężnie wiary Jezusa Chrystusa. Teologowie są podzieleni między sobą względem tego , co stanowi maleryą istotną tego Sakramentu. Niektórzy utrzymują, iż tą jest: samo kładzenie rąk, a zaś namaszczenie Ckrysma, jest tylko materya dodatkowa.
BI.
Inni twierdzą, iż lak kładzenie rąk, jako i namaszczenie, są zarówno ina-leryą islolną, i lo właśnie zdanie jest, które stwierdza się używaniem, i zachowuje w sprawowaniu tego Sakramentu. Sprawowanie onego w początkach, zachowane było Apostołom i biskupom ich następcom, którzy są zwy-czajnenii ministrami tego Sakramentu. Gdy w początku kościoła dowiedziano się, że mieszkańcy Satnaryi przyjęli ewangelią, i byli ochrzczeni od Filipa dyakona, Piotr i Jan udali się lam i kładli ręce na tych, którzy uwierzyli. Z tóin wszystkiem są teologowie , którzy utrzymują, iż prości kapłani mogą sprawować len Sakrament jako Mi-nistri cxtradrdina.ru i przez udzielc-lenie sobie władzy, jako się dziać zwykło u Greków. Forma Sakrament u bierzmowania, zasadza się na słowach, jak są przepisane i używane w kościele. Actor. Cap. 10.
B1THINIA. Prowincya Azyi mniejszej, nad Propontidem, na północ Mis-syi i Ingii, teraz składająca część Na-tolii. Święty Paweł przybywszy do Mis-syi z Tymoteuszem , chciał się udać do Bilhinii, ale nie dopuścił mu tego duch Chrystusa Jezusa. Actor. Cap. 19.
BLACHA ZŁOTA, Lamina Aurea. Najwyższy kapłan żydowski przy innych ubiorach kapłańskich, nosił na czole blachę złotą, na której napisane były te słowa hebrajskie: kodesch La Jehovah Święte Panu. Stąd wnieść należy, iż wszyscy chrześcianie, a o-sobliwie ministrowie ołtarza, wyznawać powinni, iż świętość jedynie Bogu przy należy ta.
BLIŹNI. Proximus, znaczy: 1) bliskiego krewnego: Solvebat homo cal-ceamcntum suum, cl dabat proximo suo. Ten który zrzekał się prawa swego, zdjął obuwie i dal najbliższemu krewnemu swemu. 2) tych co są z jednego kraju, tegoż samego pokolenia. Propler fratres meos et: pro-ximos meos. Z przyczyny moich braci i tych którzy są z mego narodu. 3) tvch co są błiższcmi. D/xitque altcr ad proximum suum i mówił jeden do drugiego. 4) powszochnie wszystkich ludzi, którzy nawzajem są połączeni związkiem ludzkości, i po których prawo miłości się domaga, ażeby się uważali jako przyjaciele i jako bliscy siebie. Diliges proximurn tuum. Będziesz miłował bliźniego twego. Za czasów Chrystusa, Faryzeuszowie ograniczając loimię bliźniego, do tych tylko rozciągali je którzy byli z ich narodu , i ich przyjaciółmi, rozumiejąc iż niebyło im zabroniono nienawidzić nieprzyjaciół. Ale Zbawiciel przyszedł by zbijał i wykorzeniał fałszywe ma-xyniy Faryzeuszów, utwierdził niemniej przykazanie o miłości w swym pierwiastkowym duchu, rozciągające się do wszystkich bliźnich, i wyraźnie przykazał, by nawet i nieprzyjaciół miłować. Diligite inimicos vcstros. Maik. Cap. 5. Sf.
BLUZNIERSTWO. Blaspliemia. Słowo zelży we przeciw Bogu; slaro-zakonne prawo, błuźnierców na śmierć skazywało, ci wszyscy którzy słyszeli bluźnierstwo, kładli ręce na głowę biuźnicrcy, znać dając przez to, iż oni składali na niego cały ciężar kary zasłużonej za takową zbrodnię, a tem samem okazywali, iż wcale nie należeli do uczesnictwa jego występku. Wyprowadzono go potem za miasto, i po.