0012301

Gr. ( 202 ) Gr

GRÓB DEBORY.nazwany    płaczu,

pod którym pogrzebiona była Dcbora, mamka Rebeki małżonki Izaaka, był on położony przy górze Bctliel, w kraju pokolenia Beniamina. Genes. Cap. 35.

GRÓB RACHELI. Miejsce gdzie była pogrzebiona Rachel małżonka Patry-archy Jakuba. Ten grób był nad drogą prowadzącą do Ephraty przy granicach kraju Benjamina i Judy, In Sani napotkał dwóch ludzi gdy się udał do proroka Samuela, od którego był namaszczony na królestwo Izraelskie, ci ludzie oznajmili mu, iż zgubione oślice ojca jego znalazły się. Genes. Cap. 35.

GRONA WINA LEŚNEGO. La-brusca. Tak nazywa się owoc z winnych macic dzikich, czyli leśnych, który nic dojrzewa i zawsze jest cierpki i smak ma nieprzyjemny. Bóg przez Izajasza proroka żali się na lud swój, iż tyle podejmował około niego starania , i uprawiał go naksztalt winnicy wybranej, a oczekując z niej pożądanego owocu , zamiast gron jagód wybornych , doczekał się niestety owocu leśnego. Expectavil ut faceret was, et fccit lahruscas. Taki owoc leśnego wina, równie co do zapachu, jako i do smaku, wcale był hebrajczykom nieprzyjemny i przykry. Podobny był do gron ziemi Sodomskiój, o których wspomina Mojżesz. De vinea Sodomo-rum, vinea con/m; ct de suburbanis Gomorrhae twa eorum, twa fellis et hotri amarissimi. Takowego wina gatunku owoc, nazwany w łacińskim języku Labrusca; nazywa się także latorośl leśna. Racemus Silvestris Isai. Cap. 5. Deutoron. Cap. 32.

GRONO WINA Pospolitego, Racc-mus, po Grecku Botrus, po hebrajsku

Eschol. W Palestynie były winnice które obfite wydawały owoce; znajdowały się w nich grona winnych jagód nadzwyczajnej wielkości, jakto wnosić sobie można z owego grona jagód, które zebrali na dolinie winnych macic owi posłańcy, wyprawieni od Mojżesza dla przejrzenia ziemi obiecanej, było to grono,[które na drągu zawieszone dwóch ludzi niosło, i tak przynieśli go do obozu Izraelitów na pole Kadesbarne zwane. Pergentetijue usque ad Torrentem botri, abseide~ rant palmitem cum twa sua, quem portauerunt in vecte duo viri. Mojżesz przykazał Izraelitom, ażeby w czasie wino brania, nie zbierali zupełnie wszystkich wino gron, iżby nic nie miało zostać jagód na latoroślach. Si vin-demiaris vineam tuam, non col/iges remanentes racemos. Chciał on ażeby to, co pozostanie albo upadnie na ziemię, służyło dla przechodzących ubogich. Neque in vinea tua racemos et grana decidentia congregabis, sedpau-peribus ct. peregrinisⁱ earpenda relin-quas. Dla oznaczenia zniszczenia całego jakiego narodu i kraju, pismo też używa podobieństwa winnicy, ogołoconej zupełnie z owocu, aż do ostatniego grona. Usque ad racemum eolligent, quasi in vinea rcliquias Israel. Nieprzyjaciele spustoszywszy kraj Judei pod królem Sedeciaszem, zabrali w niewolą wszystkich żydów', którzy uchronili się od innych niewoli. Krew grona, oznacza wino z jagód winnych wytłoczone. Laaabit in sanguine uvae pal-lium stium. To jest mieszkanie ich będzie w kraju obfitującym w wino. fFiąsanki suchych jagód. Są to grona suszone razem związane. Patres comederunt wam aterbam, tl dcnles filiorum obstupuerunt. Ojcowie jedli grono jagód cierpkich, a zęby synów zdrętwiały; ten prorocki wyraz oznacza : że ojcowie dopuszczali się grzechów, a ich synowie i następcy ponoszą karę, którą grzechy ojców na nich ściągnęły. Numer. Cap. 13. Deuter. Cap. 24.

GRZECH. Peecatum. Jest to przestępstwo prawa Boskiego, czyli myślą, czyli słowem, czyli uczynkiem. W języku hebrajskim są wyrazy, które szczególnie służą do rozróżnienia rozmaitych występków, i lak: wyraz len Chattaat, obejmuje grzechy przeciw przykazaniom nakazującem, czyli grzechy opuszczenia peccata omissionis. Słowo Aschamat oznacza grzechy popełnione przeciw przykazaniom zakazującóm, delicta czyli grzechy popełnienia. Słowo Schcgaga wyraża grzechy niewia-domości, zapomnienia i t. d. Te trzy rodzaje grzechów są wzmiankowane w piśmie: (Exod. Cap. 34.) Qui con-fert iniquitatem et seelera , alquc peccata. Wszelako pismo rzadko używa tej różnicy, i bardzo często za jedno bierze te wyrazy. Rozmaite gatunki grzechów, ich własności i skutki, obszernie wyszczególniają Teologowie. Ten wyraz grzech w piśmie zarówno znaczy także lekkie, jako i ciężkie przestępstwo. Si dixcrimus rjuoniam pec-catum. non habemus. To rozumieć się ^ma o lekkich, czyli jak pospolicie mówimy o powszednich grzechach. Pec~ catum ad mortem, oznacza grzech ciężki czyli śmiertelny. Peecatum pec-cavit Jerusalem, grzechu się dopuściło ■Jeruzalem, wyraża się tu grzech w szczególności bałwochwalstwa. Niekiedy tćż znaczy ton wyraz, karę i skutki grzechu. Si autem małe, statim in foribus peecatum aderit. Jeżeli zaś źle uczynisz, przyspieszysz karę grzechu. Bierze się także za żądze i namiejętności w nas przemagające. Non ego operor illud, sed quod habitat in me peecatum, mówi św. Paweł, nie ja to działam, ale przemagająca we mnie żądza do złego. Niekiedy się bierze za ofiarę na zgładzenie grzechu. Qui non no-verat peecatum , pro nobis peecatum fccit. Stał się (mówi Apostoł) ofiarą za grzech, ten który wcale nie znał grzechu. Peccata populi mei comedent, grzechy ludu mojego jeść będą, te słowa mają się rozumieć w tym sensie, że karmić się będą mięsiwem z bydląd ofiarowanych, które lud mój daje dla oczyszczenia się ze swych grzechów.

Grzech prócz osobistych, które sami przez siebie popełniamy, jest jcszczo pierworodny, w którym każdy człowipk poczęty, z nim na świat przychodzi-In peccatis concepit me mater mea. W grzechach poczęła mnie mafka moja, wyznaje psalmista. Jest to grzech ów Adama pierwszego ojca naszego, który przelał się na wszystkich nas jego potomków, i który w nas to sprawia, że się rodzimy synami gniewu Boskiego Natura filii ira. Przez pierwszego człowieka (mówi apostoł): grzech wszedł na świat, a przez grzcęh śmierć. Per unutn kominem peecatum in hunc mundum intraoit, et pet peecatum mors. O tein to grzechu dość wyraźnie wspomina Job. Quis potestfaccrc mundum, de immundo conccplum sarninę ? nisi tu que solus es? (Job. Cap. 14)) Sakrament chrztu św. gładzi grzech pierworodny; to jest znosi winę, i karę