0901

901

W. KS. LITEWSKIEGO.

; Tegoż roku franca poczęła się jawić w Polsce, według Bielskiego.

W roku 1498, za tegoż króla, z północnej strony naprzód Kraków wały i mury otaczać poczęto, rzekę Rudawe do niego przywiedziono; od tegoż czasu dopiero co dalej to lepiej się naprawia, tak miasto jako i przedmieścia.

Za panowania Zygmunta Pierwszego króla, roku 1528 miesiąca maja o świętym Stanisławie, część Krakowa zgorzała i Kleparz, tegoż roku zgorzał Kazimierz i kościoł na Zwierzyńcu.

Roku 1543 był wielki morw ternże mieście; trzej szlacbcicy Łapkowie z województwa krakowskiego chowali ludzie zmarłe, zebrawszy wielkie pieniądze; tak o nich piszą że majętność kupili pochowawszy dwadzieścia tysięcy ludzi; ci byli z domu Drużyna.

Roku 1544 było czworo zaćmienie, słońca dwoje, miesiąca także dwoje. Ostatek przypadków aż do tego czasu które na to miasto przypadały, przy żywocie królów nowo zmarłych czytaj, a potem wszystko w historyi mieć będziesz.

Wychwalać mi ozdoby miasta tego nie trzeba, gdyż każdemu Polakowi, dla któ-rychcm tylko zebrał te antiąuitates, nie jest tajno, a cudzoziemiec który nieświadom języka polskiego, niech łacińskie historyki czyta.

W Wielkiej Polsce naprzedniejsze województwo poznańskie, nosi za herb orła białegobezkoronywpoluczerwonem. Wielkie, częste prace przeciwko r. p. podejmowali panowie i rycerstwo onych krain, póki pomorska ziemia, także i wszystkie Prusy przeciwko królestwu nieprzyjacielskie się zachowały, potem z Krzyżaki częste najazdy miewając, sami im też to znacznie oddawali. Co gdyby się tu wszystkie expedycye ich wyliczyć miały, długąbych ci zabawę uczynił, w historyi ostatek czytać będziesz. Tego tam kraju naprzedniejszy panowie: arcybiskup gnieźnieński, biskup poznański, wojewoda, kasztelan, etc. etc. i drudzy, generał starosta wielkopolski. Tym pomienionym panom duchownym obiema, król Władysław te wolności darował: w puszczach ich własnych wszelki zwierz łowić, monetę bić etc. Czytaj Kromera księgi ósme.

Naprzedniejsze miasto Poznań w onem województwie, za królów chrześciańskich ma przodek, a przedtem Gniezno było głową onych krain, od pogańskich monarchów założone albo fundowane, z którego, jako Baszko historyk pisze, wychodziło ludzi rycerskich do boju za panowania Bolesława Pierwszego, w pancerzach trzynaście set, a cztery