110

Cisza głęboka otaczała owe legendy, a Balzac, mając przy sobie piękną Lwę Rzewuską, tworzył i miał ukojenie.

Z jcj.um pietyzmem przechowywano w. Wierzchowni do końca wszystkie pamiątki po autorze „beraphity".

Gabinet jego na drugiem piętrze zachodniej części pałacu z komin-kem, przy którym pocarni prowadził z żoną rozmowy, trwał do końca z meblami nie ruszanymi.

Portret Balzaca, pędzla słynnego Boullangera, w habicie dominikańskim, który zawsze w domu przy pracy nosił, upiększał miejsce Honorowe sali portretowej na parterze domu.

Hr. Rzewuska, znana autorka, pisząca pod pseudonimem Ludwika Piotra Leliwy, a matka obeengo właściciela Wierzchowni hr. Adama Rzewuskiego, również znanego literata, przechowywała zawsze i wcielała dzieciom kunszt pamięci Balzaca.

Taką była Wirzchownia, spojona mocno z Rzewuskimi, śród onych stepów uiktaiunych.

Stary park okalał dom ze wszystkich stron. Szła w parku aleja do stawu dużego. Nad wodą unosiła się poświata miesięczna, w niej chodził Mojżesz Dymnicz, powstaniec, przyjaciel i współpracownik Rzewuskich, m Lubił prowadzić długie rozhowory o onej rodzinie, co piórem' władałfjihiiMmiit

Pamiętał kilka pokoleń Rzewuskich piszących, pamiętał też Balzaca. MaiMkii

<li

Ifkltatiti

Intfirtitictiij

fnmii

HAJWORON.

Leży Hajworon nad rzelką Berezianką, w ziemi Skwirskiej, na Ukrainie.

Skoro spojrzysz w dal od Berezianki, to ci się zasinią, zatumanią one Ukrainne ziemie.

Świat zatoczy się stepem po najdalsze, niedojrzane krańce.

Roztoczą się szeroko nieobjęte okiem dale i ogarnie cię świat nowy zgoła, a duszę obwieje nowy wiatr.

Stepem idą poszumy, niby wiielkiem morzem. Trawa idzie jak fala, a poświst gra w bodziakach pieśń dzilką. Orzeł kracze nad głową, a miesięczna pełnia wstaje gdzieś nad kurhanami i nagle step krwawo oświec i.

Lecz rankiiem i cichą pogodą zawabią cię, zaczarują te niezmierne, sine dale urokiem swobody.

Goś prze, coś woła, duszę z piersi wyrywa.

Szedłbyś przez te burzany aż tam, gdzie tuman mglisty łączy się z nieba okrajem.

Szedłbyś od krzyża do krzyża, od mogiły do mogiły.

111