117

Tu walki stacza! zacnej pamięci Władysław Padlewski, dziad dziedziców Berezniańslkich Podhorskich.

Podhorscy bowiem od wieków Berezną władali.

Byt tu dziedzicem Jan Podhorski, Ignacy, oficer pułku Czwartaków, Baltazar marszałek, Kazimierz żonaty z Hołowińską ze Steblowa, Michał żonaty z Padlewską, wreszcie Stefan żonaty z Rzewuską.

Miała Berezna nad Rosią, na skałach stromych, pałac z kolumnadą białą.

U pałacu była Pergola rzeźbiona, z półkolistą arkadą, zakończona kolumnami smukłemi, ozdobnie wykończonemi. Kolumny pergolowe otoczone były śliczną zielonością, w czerwień ku jesieni przechodzącą.

Onej zieleni u pałacu było mnóstwo. Wieża, attyki, kolumny, balustrady, ballklony tonęły w zieleni.

Wchodziłeś do sieni, ozdobionej misternie kutą kratą u schodów, i znowuż miałeś powódź zieleni.

Dobre portrety zdobiły sale.

Jan Podhorski, w kontuszu i pasie złocistym, z karabelą, z Iwaszkiewiczów Podkomorzyna Janowa Podhorska przez Leonarda Straszyńskiego, Kazimierz i Michał Podhorscy przez Wyczółkowskiego malowani.

Śliczny portret kobiecy Winterhaltera.

Poważną nader była sala jadalna.

Miała buazerję dębową i kasetony kwadratowe, otoczone rzeźbioną ramą, wewnątrz w arabeski malowane, na rogach spiięte ciekawą rozetą.

U portretu Winterhaltera kominek, na kolumnach z kapitelami joń-skimi, z ciekawym bardzo daszkiem, dachówką pokrytym, z herbem, w pośrodku.

Stoły, krzesła wdzięcznie rzeźbione, u ścian buazerji! konsole ze srebrem cyzelowanem i porcelaną starą.

Dalej cały szereg salonów z bronzami, kryształami, fajansami w barwne desenie.

I znowuż kominki marmurowe, stiukowe, drewniane, buazerją

0    rzeźbionym ornamencie przeplatane.

Jeszcze sala z namiotem jedwabnym, otoczona sofami wschodniernl

1    kobiercami, z lampą u góry gorejącą. Bibljoteka nader cenna w sali ze stiulkami arabeskowymi umieszczona.

Taką była nadrosiańska Berezna Podhorskich. Stefan Podhorski, syn Michała, jest jej dziedzicem.

Wspomnilenia wojen owych, gdy nasze serca paliła tęsknota, oplatały zewsząd starą siedzibę, na skałach szarych rozłożoną.

W błękitnej Rosi miałeś odblask kolumn Berezniańskich białych.

118