94294401

228 DR. TOŻERSK!

enterokinazy, znajdują się także w leukocytach, w niektórych gruczołach, jak n. p. w śledzionie, i w gruczołach otrzewnowych.

Działanie proteolityczne soku trzustkowogo można także zrealizować zapomocą soli wapniowych a mianowicie, gdy do soku trzustkowego dodajemy kilka kropel rozczynu Ca CZ₂; sok ten w tym razie nabiera także mocy trawienia białka.

Czy są jakie styczne punkta w działaniu enterokinazy i soli wapniowych? Czy enterokinaza nie działa tylko zapomocą soli wapniowych, znajdujących się w soku jelitowym ? Ścisłe badania, w tym względzie wykonane, wykazały, że między enierokinazą a solami wapniowemi niema nic wspólnego. Wprawdzie gruczoły błony śluzowej jelit zawierają bardzo dużo wapna, jednakże sok jelitowy, dokładnie odcentryfugowany, tych soli wcale nie zawiera, a mimo tego działa na sok trzustkowy tak samo, jak niecentryfugowany. Działanie enterokinazy jest więc działaniem fermentu, co i z tego jeszcze możemy widzieć, że gdy soku jelitowego dodajemy do soku trzustkowego, trypsyna nie staje się czynną odrazu, lecz dopiero po pewnym czasie; potrzeba, ażeby ta mieszanina dwóch soków pozostała jakiś czas w termostacie i tylko w takim razie nabiera działania proteolitycznego. Pierwszym objawem tego działania jest fakt znikania własnego białka soku trzustkowego, które zostaje strawione. Zjawianie się fermentu proteolitycznego czynnego, odbywa się równolegle ze samotrawieniem soku trzustkowego.

Technika badania czynności enterokinazy. Dla wykazania działania enterokinazy bierzemy trzy probówki: do pierwszej wlewamy 2 cm³ soku trzustkowego, do drugiej 2 cm³ soku jelitowego, do trzeciej 2 cm³ trzustkowego -j- 2 cm³ soku jelitowego. Do probówek wkładamy po równej kostce białka ściętego i probówki umieszczamy w termostacie z dodaniem kilku kropel toluolu, jako antyseptyka. Nazajutrz białko w dwóch pierwszych probówkach pozostaje nietknięte, w trzeciej znika zupełnie.

b) Erepsyna. Sok jelitowy, jak i wyciągi z błony śluzowej jelit, zawierają jeszcze drugi ferment zwany erepsyną. Posiada on własność rozkładania proteoz i peptonów na kwasy aminowe i zasady hexoniczne. Ferment ten różni się zupełnie od trypsyny, która rozkłada białka ścięte na kwasy aminowe. Dowodzi tego fakt: po 1-sze, że erepsyna nie trawi wcale białek ściętych, lecz rozkłada tylko albumozy i peptony; po 2-re, erepsyna zostaje wydzielaną i w tym przypadku, gdy część jelita cienkiego zostaje odosobniona od reszty jelita. Do tej odosobnionej części sok trzustkowy nie dochodzi, mimo to erepsyna się wydziela.