364 K. PANEK
uzyskujemy stale zwiększenie kwasu moczowego, odpowiadające ilości wprowadzonego azotu.
Głownem miejscem powstawania związku tego u ptaków jest wedle Mi Ilkowski ego wątroba. Wprowadzenie n. p. mocznika z krwią żyły wrotnej do wątroby u ptaków powoduje stałe powstawanie kwasu moczowego. Po wycięciu wątroby u gęsi stwierdzono natomiast w moczu wybitne zmniejszenie się kwasu moczowego, a w miejsce tegoż odpowiedni przyrost amoniaku i kwasu mlekowego.
Wedle Wienera zawdzięcza kwas moczowy powstanie swoje u ptaków syntezie mocznika i kwasu tartronowego, przy czem jako produkt pośredni powstaje kwas dialurowy.
Jakkolwiek miejscem tworzenia się kwasu moczowego u ptaków jest niewątpliwie wątroba, synteza ta może odbywać się i w innych narządach. Po wycięciu bowiem wątroby u ptaków hypoksan-tyna ulega także przemianie na kwas moczowy. Zresztą i u zwierząt ssących roztarte na miazgę świąże narządy okazują z reguły własność przeobrażania ciał nukleinowych w kwas moczowy podczas autolizw W szczególności stwierdzono powstawanie kwasu moczowego z hypoksantyny w mięśniach. Tożsame narządy posiadają także i zdolność niszczenia i rozkładu kwasu moczowego drogą dalszego utleniania, jak to można stwierdzić z łatwością w czasie au-tolizy wątroby, a również w mięśniach i nerkach. Pod tym względem zdolność do rozkładania kwasu moczowego u różnych zwierząt bywa różną: u psa i kota n. p. ujawnia się w wysokim stopniu, w daleko słabszym u bydła.
Kwas moczowy należy uważać za produkt przemiany materyi dla ustroju nieobojętny, kturego zatrzymanie, względnie nagromadzenie w ustroju, wywiera wpływ niekorzystny na czynność tkanek. Zachowanie i powstawanie tego ciała szczególne budzi zainteresowanie; poznano w nim czynnik przyczynowy pewnego rodzaju schorzeń, objętych ogólną nazwą skazy moczanowej.
U różnych osobników zdrowyc ilość wydzielanego kwasu moczowego bywa różną, zależnie w głównej mierze od rodzaju pokarmów. W czasie głodzenia, jakoteż przy żywieniu się pokarmami wolnymi od ciał purynowych, wynosi ilość wydzielonego kwasu moczowego 0 2—05 gr, na dobę, przy pożywieniu natomiast mięsnem, zwłaszcza zawierającem tkanki narządów miąższowych, gruczołów, ilość jego zwiększa się w dwój- i trojnasób. Sam fakt. że nawet