94298501

WYDALINY 369

morek, lub też po usunięciu tlenu ze krwi, doprowadzanej do nerki, tworzenie się kwasu hipurowego ustaje.

Obok kwasu hipurowego znajduje się w moczu końskim, a niekiedy i ludzkim, kwas fanaceturowy C₁₀II_n X0₃₁ powstający z połączenia gliko-kolu z kwasem fenylooctowym {C_bH_bCH_sCO NH CH,C(JOIi).

U ptaków pojawia się w moczu po podaniu kwasu będźwinowego t. zw. kwas orniturowy C_lB H.₂₀X₂ 0₄.

Odmiennego pochodzenia od powyżej opisanych związków jest ciało, spotykane stale w moczu psów t. zw. kwas kinurenowy C_l0H_r N(>_B -|- 2% O; jest on związkiem pochodnym chinoliny, mianowicie kwasem oksychinoli-nokarbonowym.

Grupa kwasów proteinowych. Wyżej opisane związki nie wyczerpują jeszcze całokształtu składników azotowych moczu. Jeśli bowiem określimy całkowitą zawartość azotu w danym moczu, a następnie oznaczymy ilość azotu wszystkich owych składników azotowych z uwzględnieniem. zawartości amoniaku, okaże się, że ilość całkowitego azotu przewyższa sumę azotu tych ostatnich. Mianowicie przypada w moczu normalnym na mocznik i opisane ciała azotowe około 94—96% azotu całkowitego. Szczegół ten znany był już oddawna i różnicę tę określano jako resztę azotową, przypisując jej obecność różnego rodzaju ciałom, objętym mianem „ciał wyciągow3'ch^u, bliżej nieznanego pochodzenia.

Istotę owych ciał, składających się na resztę azotową, wyjawiły dopiero badania Bądzyńskiego i jego współpracowników, stwierdzające obecność grupy ciał, zbliżonych wielce składem do ciał białkowych o charakterze kwasowym. Autor ów, wychodząc z założenia, że oprócz mocznika, który jest ostatecznem ogniwem szeregu produktów przemiany białka, można uzyskać także pośrednie ogniwa przy pewnych zaburzeniach procesów utlenienia, zatruwał psy fosforem i rzeczywiście zdołał wykazać obecność ciała, które nazwał kwasem oksyproteinowym, zawierającego obok węgla, wodoru i azotu także i siarkę, a wielce przypominającego składem i własnościami ciała białkowe (r. 1897). Okazało się nadto w dalszym ciągu badań, że ciało to jest także składnikiem prawidłowym moczu ludzkiego i zwierzęcego. Późniejsze badania (K. Panek i St. Dąbrowski), stwierdziły obok kwasu oksyproteinowego jeszcze dwa inne ciała tegoż typu: kwas alloksy prc tei n o wy i antoksypro teino wy, które wspólnie z istotą barwiącą moczu urochromem stanowią grupę, zbliżoną własnościami i składem Fizyologia człowieka II    24