FizykaII21401

208

ehem falowym, odbywającym się w sprężystym przewodniku, więc prawa odbicia jego muszą być całkiem zgodne z ogólnemi prawami odbijania się fal, zatćm kąt odbicia głosu w powietrzu od ściany jest równy kątowi padania, tudzież kąt odbicia głosu i kąt padania jego leżą na jednćj płaszczyźnie, prostopadłćj do powierzchni odbijającej.

Powtórzenie głosu w powietrai, będące skutkiem odbicia się jego od jakićj ściany, nazywamy odgłosem czyli echem. Gdy stojąc przed jaką ścianą w pewnej znaczniejszej odległości z obróconą do niej twarzą głośniej się zawoła i fale głosowe padną na nią pionowo, słychać po niejakim czasie taki sam głos, powracający od nićj do ucha. Aby go od pierwotnego głosu dokładnie rozróżnić było można, pewien czas pomiędzy niemi u-płynąć musi. Z doświadczenia wiemy, że 10 dźwięków przypadających na sekundę jeszcze dokładnie rozróżnić umiemy, zgłoski przeto muszą w przestankach czasu od 01 do 0'1 sekundy po sobie następować, jeśli mają być wyraźnie słyszane; więcćj ich razem w tym krótkim czasie sprawia w uchu wrażenie zamieszania dźwięków. Dla tego między pierwotnym a odbitym dźwiękiem musi koniecznie leżeć odstęp czasu = 01 sekundy, jeśli echo wyraźnie od tego dźwięku pierwotnego mamy roz różnić. Lecz dźwięk w powietrzu przebiega w 1 sekundzie 333, zatćm wO'i sekundy 33-3 metrów. Krzyknąwszy tedy w odległości 17 metrów od jakiej ściany, potrzebuje głos 0’1 sekundy, aby padł na ścianę prostopadle i po odbiciu się od niej przyszedł jako echo do ucha wołającego. Zbliżając się powoli do ściany, uważamy, że te dwa głosy schodzą się' ze sobą coraz bardzićj i sprawiają najprzód słabe przedłużenie pierwotnego głosu, czyli tak zwany rozdźwięk lub pogłos, jak np. w wielkich kościołach lub po długich kurytarzach, a późnićj przy znaczniej-szem przybliżeniu się do ściany spływają te dwa wrażenia całkiem w jedno i wzmacniają głos, jak np. w pokojach, gdzie ściany są za bliskie, aby przedłużenie głosu sprawiać mogły. Oddalając się zaś od nićj, dłuższy czas pomiędzy wydaniem głosu a usłyszeniem echa upływa. W odległości 34 metrów słychać echo 0'2 sekundy po wydanym głosie pierwotnym; w odległości 50 metrów o U'3 sekundy później i t. d. Jeżeli zas stanowisko ucha nie jest razem miejscem powstania dźwięków, a ścia-