FizykaII28501

279

żna. Jeśli więc promień SC, padający na ekliptykę w środkowym jej punkcie C, jest prostopadły, t. j. z każdą przez tenże punkt na eklip-tycei pociągniętą linią prostą zamyka kąty proste, wówczas także

promienie SA, SB, SA', SB',----

z kierunkami Au, Bx, A'y, B'z____

drogi ziemskiej w punktach A, B, A', B',... kąty proste zamykać muszą. Oku tedy, patrzącemu z miejsca A drogi ziemskiej na tę gwiazdę S, a widzącemu ją na niebie dla aberacyi a w miejscu s', oddalonem od bieguna eklip-tyki o kątowe maximum ku kierunkowi biegu ziemi, zdawać się będzie, że oną w punkcie s’ jest położona i w przeciągu roku opisuje małe koło, mające prawdziwe jej miejsce S za punkt środkowy, a rzeczone maximura aberacyi za promień, okazują-cy się w rzeczy samćj pod kątem 20*" 25; gdyż nie uważając na eliptyczność drogi ziemi, widok tej gwiazdy tak się oku przedstawiać będzie, jak gdyby obserwujący siedział w punkcie C ekliptyki na małym krążku, obracającym się raz na rok około osi SC, i miał swój teleskop zwrócony na gwiazdę, o której mowa. W takim zaś razie widocznie oś teleskopu otrzymać musi Położenie Cs', aby gwiazda ciągle w jego polu widzenia zostawała, podczas gdy płaszczyzna kąta aberacyi s CS prosty ostro-jr krąg w przeciągu roku opisuje, mający za oś linię SC.

Jeśli S-s (Fig. 133) jest promieniem kółka abera-I cyjnego w tym przypadku, a'kąt sAS—BAE — a I kątem aberacyi, styczna tego kąta wyraża się przez

iloraz

AD

We

AC,

AB

jeśli ziemia

w czasie r drogę

D^UB fig. 133.

A D, światło zaś w tym samym czasie drogę A B przebiega. Ponieważ AD w porównaniu z AB jest ilością bardzo małą, możemy z kawałkiem drogi AD obchodzić się tak, jak z lukiem, opisanym z punktu B promieniem AB, k więc miarę tego łuku wziąć za miarę kąta SAs. Przyjąwszy więc, że A B jest śred-