FizykaII43201

428

§ 70. Prawa widzenia. Z przebiegu widzenia nie trudno wysnuć prawa tegoż, jak się. one nam na drodze doświadczenia przedstawiają. Najważniejsze z nich są następujące:

1) Do widzenia potrzebne jest koniecznie pewne natężenie światła. Chociaż nerw widzenia jest bardzo czuły na światło, jednak za słabe nie razi go tak, aby odpowiednie czucie, a w dal-szem następstwie widzenie mogło nastąpić.

2)    Im silniejsze wrażenie światła, tem też krótszy czas ono dla. sprawienia wyraźnego widzenia trwać potrzebuje. Bardzo słabe wrażenia światła, trwające za krótko, znikają bez świadomości; są jednak wrażenia świetlne, których czas trwania oznaczyć się daje dopiero za pomocą bardzo subtelnych doświadczeń, a przecież nastręczają one wyraźne widzenie. Kuli wystrzelonej nie widzimy w biegu, ale widzimy iskrę elektryczną, chociaż bieg

1

jej trwa zaledwie J"qooooÓ ^cz-^ sekundy? jak to okazać moź-

• na za pomocą optycznego krążka Newtona (§ 60), albo jeszcze lepiej za pomocą płaskiego zwierciadła, obracającego się bardze prędko około osi, na płaszczyźnie jego położonej.

3)    Każde wrażenie światła zostawia, po sobie niejako ślad na. siatkówce, czyli rodzaj czucia, które trwa dłużej lub krócej stosownie do wrażliwości nerwów tej błony i natężenia, światła: • Dla tego obracając szybko rozżarzony węgiel w ciemnem miejscu, widzimy jednę tylko ciągłą wstęgę ognistą; deszcz, który pada w kształcie dużych kropel, wydaje się nam jako szereg ciekłych nitek; a spadający aerolit zostawia po sobie ognistą smugę, znaczącą ślad drogi, którą on w atmosferze naszej przebiega. Gdy bowiem czucie w nerwach siatkówki przetrwa zawsze wrażenie obrazów, każdemu puuktowi drogi odpowiednich, więc przy wrażeniach, bardzo prędko po sobie następujących, każde poprzednie czucie spływa koniecznie z następnein w jedne nieprzerwaną całość i sprawia tym sposobem złudzenia w mowie będące. Do okazania ich służą niektóre przyrządy, jak np. krążek Newtona, z siedmiu barwami, dający przy pręd-kiem obracaniu barwę białą, tudzież kalejclofon Weatstona, tau-matrop, fenakistoskop, koło Faradaja, fautasmaskop belgijskiego fizyka Plateau i t. p.