440
rozległemi błoniami nieco spłaszczonem w zenicie dla mniejszego osłabienia promieni światła, przychodzących do oka w pro stopadłych kierunkach w porównaniu ze światłem, które przybywa od części nieba bliskich poziomu, a leżących po za wszyst-kiemi, nawet najodleglejszemi przedmiotami na ziemi.
12) Istotna różnica między widzeniem dwoma oczami, a widzeniem jednem okiem jest ta, iż według doświadczeń TVheat-stońa tylko za pomocą dwóch oczów dokładne pojęcie o bryło-watości ciał mieć można, patrząc zaś jednem okiem możemy wtedy jedynie ocenić rozciągłość ich we wszystkich trzech wymiarach, jeśli nam dobrze są znane. Przy widzeniu przedmiotu dwoma oczami, których osie pod znacznym kątem zbiegają się ku niemu, obrazy na siatkówkach nie są geometrycznie do siebie przystające, lecz różnią się nieco od siebie. O tern nie trudno się przekonać, patrząc z góry na piramidę foremną o sześciokątnej podstawie, najprzód jednem, a potem zaraz drugiem okiem w ten sposób, iżby linia pionowa, idąca przez jej wierzchołek, przechodziła przez sam środek odległości obu oczów od siebie. Otworzywszy naraz obadwa oczy w tern położeniu, widzimy foremną piramidę prosto stojącą. Za przymrużeniem lewego oka, niezmieniając położenia prawego, ściany jej boczne, leżące z lewej strony, wydadzą się więcej skrócone, aniżeli ściany prawe Przeciwnie zaś, gdy zamkniemy prawe oko, widzimy lewem piramidę ze skróconemi ścianami po prawej stronie. Z tego doświadczenia okazuje się przeto, że dopiero. z tych dwóch jednoczesnych obrazów na siatkówkach oczów powstaje świadomość o wypukłości ciała.
Rysunek na powierzchni, chociażby był najdoskonalej według zasad perspektywy wykonany, odpowiada zawsze tylko widzeniu jednem okiem. Najstaranniejsze cieniowanie, a nawet kolorowanie zgodne z naturą, nie dokaże tego, aby on plastycznie obraz przedmiotu przedstawiał. Dopiero gdy przed każdeffl okiem umieści się odmienny obraz tego samego przedmiotu, jeden w perspektywie odpowiedniej oku prawemu, drugi zaś lewemu, t. j. przed każdeni z nich taki obraz, jakiby powstał z patrzenia się, niem na sam przedmiot, i postara o to, aby każde oko widziało tylko obraz dla niego przeznaczony, wówczas te dwa obrazy, malujące się, na siatkówkach ocznych nakrywać