571
rych się listeczki dotykać mogą, gdy się nawzajem odpychają. Paski te, idące od dna do połowy flaszki pionowo do góry powiększają czułość elektroskopu i chronią zarazem od zepsucia delikatne listeczki elektroskopowe, które się przy znaczniejszem rozejściu mocno szkła czepiają." Przytknąwszy do zbieracza słabo naelektryzowane jakie ciało, udziela mu się jego elektrycz-oości, która dostawszy się drucikiem do listeczków, sprawia rozejście się ońych pod kątem tern większym, im silniejsze napięcie elektryczności listeczkom udzielone. Kąt ten można bliżej. oznaczyć, jeśli na ścianie flaszeczki rżnięty jest łuk z należytą Podziałką. Mając do czynienia z ciałem, silniej naelektryzowa-oem, dosyć je zbliżyć do elektroskopu, aby natychmiast ujrzeć rozejście się (diwergencyą) listeczków. Powracają one znowu do pierwotnego stanu swego, skoro ciało elektryczne należycie od-dalonem zostanie. Dzieje się to wskutek rozkładu naturalnej elektryczności ± E w zbieraczu i w przewodnikach z nnn połączonych, sprawionego działaniem elektryczności przybliżonego ciała, albowiem elektryczność wolna przyciąga różnoimienną, a odpycha jednoimienną. Ta ostatnia sprawia diwergencyą listeczków elektroskopowych. Po oddaleniu ciała, influencyę wywołującego, elektryczności rozdzielone neutralizują się napo wrót, a listki do stanu naturalnego powracają. One tracą także wolną elektryczność swoją i opadają przy, obecności ciała, influencyę sPrawiającego, gdy się dotkniemy palcem zbieracza, lecz rożen )dzą się natychmiast znowu pod tym samym kątem, co pierwej, gdy owe ciało zostanie oddalone. W tym bowiem razie zabiera się elektryczność, działaniem ciała przybliżonego odepchniętą, nie uprowadzając elektryczności przyciągniętej i od ego powstrzymanej, która sta wszy się wolną, po listeczkach rozchodzi się, jeśli elektryczność ciała influencyę wywołujące-§o jest uchylona. Dajmy na to, że listeczki elektroskopu wskutek udzielenia, albo influencyi pewnej elektryczności, np. -j- E, rozeszły się pod kątem nieco znaczniejszym. Zbliżając teraz do aparatu laskę szklarnią, sukiennym płatkiem potartą, widać, Jak ów kąt się powiększa, a to z przyczyny, iż. nowa ilość elektryczności naturalnej na zbieraczu się rozkłada, a na listeczkach ruchomych gromadzi się taka sama -j- E, jak na potartej lasce, dy zaś doń tak samo zbliżymy laskę laku, suknem potartą,