640 _
nego, rtęcią napełnionego, naczynia. Lecz gdy rtęć w naczynia wodą się zastąpi, zaraz elektryczność i to dość silnie okazuje się-Jeśli zaś w powyższem doświadczeniu zbieracz kondensatora nie jegt miedziany lecz cynkowy, a reszta urządzenia ta sama, listeczki elektroskopu ujemną elektryczność okazywać będą, podczas gdy one po złączeniu obydwóch płytek kondenzatora samemi tyłka metalowemi przewodnikami, zawsze dodatnią elektryczność p°‘ siadają. To wszystko dowodzi, że woda do praw szeregu napię-cia wcale się nie stosuje. Podobnie jak woda zachowują się też i inne ciecze, mianowicie rozwiedziony wodą kwas siarkowy i roztwory różnych soli, pobudzając niektóre metale do elektrycznego; inne zaś do — elektrycznego napięcia, jedne z nich do silniejszego, drugie do słabszego; o czem się najprzód Bnff za pomocą swego, umyślnie do tych doświadczeń przyrządzonego kondenzatora przekonał. Tak np. czysta woda pobudza nie-tylko cynk, ale i platynę do — elektrycznego napięcia; ciał° ostatnie jednak słabiej niż pierwsze, które w zetknięciu z platyną, jak wiadomo, robi ją — elektryczną, i to daleko silniej, niż woda. Wszelako—-elektryczne napięcie cynku przez wodę jest większe, niż jego + elektryczne napięcie wskutek zetknięci3, z platyną. Rozwiedziony kwas siarkowy pobudza cynk, żelaz° i miedź z koleji, jak tu po sobie następują,- w coraz mniejszy® stopniu do — elektrycznego, złoto zaś i platynę do -j- elektrycznego napięcia. To samo czyni rozwiedziony kwas azotny, pod" czas gdy silny ten kwas tylko w cynku (na który zresztą cli?' mizmem swoim gwałtownie działa) bardzo słabe—, w platynie zaś, złocie, miedzi i żelazie znaczne J- elektryczne napięcie wywołuje. Oznaczywszy elektryczną różnicę między cynkiem a miedzią liczbą 100, będzie według badań Kohlrausza *) oznaczać
elektryczną różnicę między cynkiem a rozwiedzionym k\v. siark liczba O®
,, „. ,, miedzią a roztworem siark. miedzi „ ^
„ „ „ platyną a silnym kwasom azotuym ,,
przyczem cynk przez kwas siarkowy, a miedź przez płynny sw°J siarkan w stan — elektrycznego, platyna zaś przez kwas azotny w stan elektrycznego napięcia przechodzi. Ponieważ cynk drutem platynowym lub miedzianym z czystą wodą połączony
'") Pogg. Annal. X. S2.