FizykaII86101

855

ciśnienie podniesionego słupka w połączeniu z mniejszą prężności? powietrza nie zrównoważy się całkiem z większem jego prężeniem na przeciwnej stronie. Narzędziem tego ostatniego rodzaju jest termometr różnicowyLeslego, który wystawia Fig. 457.

Fig. 451.

Jeżeli obie kule a i b są jednakowo ogrzane, dla równej prężności powietrza w nich obu stoi ciecz w obydwóch ramionach pionowych na równej wysokości; skoro zaś ciepło promieniste zacznie działać na poczernioną kulę b, podczas gdy kula a z pod jego wpływu za pomocą stosownej tarcz]' jest całkiem usunięta, ciecz opada zaraz w ramieniu, połączonem z pierwszą kulą, a podnosi się w ramieniu dru-giem tern wyżej, im większa jest różnica w temperaturze obydwóch kul a i b.

Na pierwszej zasadzie zbudowany jest różnicowy termometr Rumfor da, którego, urządzenie nie trudno sobie uzmysłowić bez rysunku.

Najczulszym jednak przyrządem do wykazania ciepła promienistego i najprzydatniej-szem narzędziem mierniczem onego jest bez wątpienia mała termoelektryczna kolumna Melloniego, której bieguny z czułym galwanometrem są połączone {Fig. 458 na nast. sir.). Skoro na jednę z obu jej sadzą poczernionych powierzchni biegunowych padają promienie ciepła, mającego większe natężenie, niż promienie, działające na przeciwną jćj stronę, powstaje zaraz prąd termoelektryczny, do różnicy tych natężeń proporcyonal-ny, którego obecność i moc okazuje galwanometr, odpowiednio 'urządzony. Pierwszeństwo przed termometrami różnico wemi należy się temu przyrządowi dla tego, że w tych szklanna osłona powietrza chłonie większą część promieni ciepła i nie dozwala im, jak się należy, działać na cząsteczki zawartego w nich powietrza, podczas gdy działanie tych promieni na bieguny kolumny Melloniegc jest bezpośredniem i skutek tego działania widoczniejszy. Dla objaśnienia rysunku niezaszkodzi wspomnieć, że mosiężna oprawa p kolumny przedłużona jest na obu stronach rurkami a i b, które mają powstrzymywać prądy powietrza i wpływ bocznego promieniowania na tęż kolumnę; a że