FizykaII87501

869

termanzya ma się więc tak do diatermanizmu, jak barwa ciała, przepuszczającego z pomiędzy promieni białego światła tylko pewne barwne części, do bezbarwności ciała przeźroczystego. Dotychczasowe doświadczenia okazały, że tylko jedna sól kamienna jest ciałem powszechnie diatermanicznem, t. j. w obec wszelkich promieni ciepła tak się zachowuje, jak ciało przeźroczyste i całkiem bezbarwne w obec wszelkich promieni światła; inne zaś ciała diatermaniczne zachowują się względem promieni z różnych źródeł, pochodząch, jak ciała zabarwione względem barwnego światła, będąc przeźroczemi tylko dla promieni pewnej barwy, a nie przeźroczystemu dla wszystkich innych.

Masson wszakże i Jamiu udowodnili niedawno, iż promieniu ciepła każdej łamliwości pomiędzy najskrajniejszą barwą fioletową i najskrajniejszą czerwoną w widmie słonecznem równie doskonale, jak sól kuchenna, przepuszcza także kryształ górny, ałun, szkło i woda, zatem dla promieni ciepła, zmcartych v;ę-• wnątrz świetlnego widma, wszystkie bezbarwne ciała przeźroczyste są jednakowo diatermaniczne, a nierówny diatermanizm wspomnionychi wyżej ciał odnosi się jedynie tylko do promieni cieiiła, które jeszcze mniej są łamłiwemi, niż najskrajniejsze czerwone. Z doświadczeń tych fizyków okazało się najwyraźniej, że promienie światła i ciepła równej łamliwości są zupełnie identyczne.; a doświadczenia Franza i Mullera ¹) uczą, iż przedłużenie słoneczno - termicznego widma po za najskrajniejszą barwę czerwoną zajmuje prawie jeszcze raz tak szeroką przestrzeń, jak widoma część tego widma; zatem całkowite widmo słoneczne ciepła jest niemal dioa razy lak wielkie, jał: świetlne icidmo słoneczne. Muller podaje dla najskrajniejszych ciemnych promieni w widmie ciepłowem długość faleczki ŻL na 0-0048 mm. A że długość faleczki najskrajniejszych promieni fluorujących (chemicznych) jest — 0'0003 mm., więc dla niższych, tuż po sobie następujących, oktaw promieni tych najłamliwszych mamy wartości l = 00006, 0 0012, 0 0024, 0-0048 milimetrów. Całe więc widmo słoneczne, począwszy od najskrajniejszych promie-

1

Poggemlorff Annalen. T. 101 i 105, tudzież w tomie dndatkowym niniejszego dzieła. Eisenlolir. Pogg. Ann. 109; Masson i Jamin w Compt. rend. T. 31. Melloni w Pogg. Ann. 24, 27, 28, 35, 38, 39; Iuioblauch w Pogg. Ann. T. 70.