FizykaII87601

870

ni chemicznych, aż do najskrajniejszych ciemnych promieni ciepła, obejmują blisko cale cztery oktawy, z których nie całkiem jedną przypada na część jego widomą.

Moc pochłaniania promieni ciepła przez rozmaite ciała nie zależy od samej przyrody źródła ciepła, lecz także od grubości tej ich warstwy, przez którą one przechodzą i od materalnej jakości tejże. Promienie, które już przeszły przez jednę warstwę ciała, w przechodzie przez następną jego warstwę równej przyrody z pierwszą, doznają daleko mniejszej straty w natężeniu swojem; przeszedłszy zaś z onej pierwszej warstwy do ciała innej materyalnej przyrody mogą doznać daleko większej straty, a nawet całkiem być pochłonięte. Tabela, do VII księgi należąca w tomie dodatkowym, zawiera odpowiednie liczby, w części na drodze doświadczenia oznaczone, w części zaś przez interpc-lacyą otrzymane dla następujących ciał, jako to: szkło, przeźroczysty kryształ górny, topas dymny, olej rypsowy i woda prze-kroplona. Eozpatrując się w tych liczbach widać, że chłonięcie w ciałach przytoczonych już przy grubości płytki, wynoszącej Va milimetra, jest bardzo znaczne i staje się tern większem, im niższą temperaturę źródło ciepła posiada. Przy rosnącej grubości płytki rośnie ono z początku dość prędko, zbliża się wszakże do pewnej granicy; gdyż przy znacznej grubości dalsze powiększanie tejże pozostaje bez wpływu na moc pochłaniania.

Ze wspomnionego zestawienia w onej tabelce okazuje się też, że promienie ciepła różnych źródeł składają się z części, niejednakowo chłonięciu ulegających; albowiem do zupełnego pochłonięcia promieni, z jednego źródła pochodzących, wystarcza już mała grubość płytki diatermanicznego ciała, podczas gdy inne promienie nawet przy znacznej grubości płytki absorbcyi się opierają. Źródła ciepła niższej temperatury zawierają w sobie w ogólności daleko większą ilość takich, chłonięciu podpadających promieni, aniżeli źródła temperatur wyższych, przynajmniej dla ciał tu przytoczonych. Masson i Jamin podają następujący szereg ciał. sól kamienna, fluszpat, spat islandski, szkło, kryształ górny, ałun, lód, ułożony według ilości ciemnych promieni, które chłoną. Z tych pierwsze prawie żadnych, ostatnie prawie wszystkie ciemne promienie powstrzymuje.