Image
47

136

zmiany polityczne krajowe. Urodzony za czasów jeszcze Rzeczypospolitej polskiej, w dziecinnych latach, w których już przecie wiernie pamięć, zdarzenia wszelkie zachowuje, był świadkiem wypadków w końcu zeszłego stulecia, jak i następnie podziału kraju, powstania Księstwa Warszawskiego, wtedy to i sam jako młodzieniec wykształcony naukowo, ofiarował swoje usługi w trudnym zawodzie nauczycielskim. Oceniono jego zdolności, prace i poświęcenie: kosztem narodowym wysłany za granicę, aby zbogacił zasób wiedzy i zakres użytecznej nauki, w szerszóm kole mógł ziomkom swoim udzielić. Nie zawiódł zaufania, wrócił z obfitym plonem po zwiedzeniu Niemiec, Francyi, Włoch i Anglii: a wierny zawodowi swemu, któremu się w młodych latach oddał, dotrwał w nim do oslalniój chwili życia. Ogromny volumen akt osobistych Krzyżanowskiego, stanowi jakby wielką księgę jego żywota, z której zaledwie kilka kartek wspomnieliśmy ('). W nich uważny badacz oświaty krajowej, znajdzie ważne i obfite materyjały do tego przedmiotu: bo nie było i nie masz żadnej in stytucyi naukowej, w którejby urządzeniu i rozwoju Krzyżanowski udziału nie miał. Największe zasługi położył w urządzeniu tak szkółek wedle zasady Lankastra, jako i niedzielnych, w których tak młodzież wiejska jak i miejska, otrzymywała początkowe nauki. Zbliżony przez swoje stanowisko do pierwszych mężów kraju, znał ich osobiście i bogate miał wspomnienia tak z lat dziecinnych, jako swój młodości, lat dojrzałych i sędziwego wieku. Żałować przychodzi, że tych wspomnień swoich nie

(’) W papierach pozostałych po ś. p. Janie Kantym Krzyżanowskim, znaleźliśmy ciekawą statystyką naukową, którą tu w całości podajemy. Dziekan Wydziału Lekarskiego w byłym Uniwersytecie W'arszawskim, w własnoręcznej notacie z dnia 16 Maja 1830 daje nam taki obraz statystyczny tegoż wydziału.

,,Podług wykazu przez byłego dziekana wydziału lekarskiego, profesora Mile pod dniem 14 Września 1826 r. sporządzonego , znajdującego się w aktach rady Uniwersytetu: Instytut medyczny zaczął się w Warszawie roku 1802 od szkoły akuszerek, która wydała do roku 1817 czyli do tego czasu, w którym została przyłączoną do Uniwersytetu, akuszerek 317.

W roku 1809 utworzona szkoła lekarska, wydała do roku 1817, w którym na wydział lekarki uniwersytetu przeistoczoną została, doktorów 9, magistrów medycyny 9, chirurgów 1-go rzędu 21, chirurgów 2-go rzędu 7, farmaceutów 59.

Od roku 1817 czyli początku uniwersytetu, wydał wydział lekarski do 1826 roku inclusive, doktorów 2, magistrów medycyny i chirurgii 23, magistrów chirurgii 5, licenciatów 13, chirurgów 2-go rzędu 5, magistrów farmacyi 58, magistrów medycyny 1, akuszerek 163.

Potwierdził stopnie w obcych instytutach otrzymane, doktorom 19, magistrom chirurgii wojska polskiego 14, farmaceutom 3, akuszerkom 2, dentyście 1.

Od r. 1827 do 1829 inclusive wydał wydział magistrów medycyny i chirurgii 17, magistrów medycyny 5, lekarza medicus 1, licenciatów 17, magistrów farmacyi 29, akuszerek 48.

Potwierdził stopień w obcym instytucie otrzymany, doktorowi medycyny 1.

W Uniwersytecie Warszawskim, od założenia do 1830r. otrzymało stopnie: w Wydziale Teologicznym: magistra teologii 36; w Wydziale Prawa i Administracyi: magistra prawa 412, magistra administracyi 123, magistra prawa i administracyi 124; zatwierdzone stopnie obcym 59; w Wydziale Lekarskim-, doktorów 11, magistra medycyny 16, magistra chirurgii 5, magistra medycyny i chirurgii 40, licenciatów 30, chirurgów 1-go rzędu 21, chirurgów 2-go Tzędu 12, farmaceutów 59, magistra farmacyi 106, akuszerek od roku 1802 do 1830: 528, zatwierdzono różne stopnie obcym 39. w Wydziale Filozoficznym, magistra matematycznych nauk 40, magistra nauk przyrodzonych 33, magistra właściwej filozofii 5, zatwierdzono stopnie obcym 2.

Szkoła leśna, która otwartą została dnia 26 Marea 1818 r., w gmachu uniwersyteckim, zkąd dnia 1 Stycznia 1819 przeniesiono ją do oddzielnie najmowanego lokalu Nr. 1346 przy ulicy Święto-Krzyskiej, gdzie zostawała az do jej zwinięcia w końcu Grudnia 1830 r. w ciągu swego istnienia kurs tych naukskończyło uczniów, 224.