140
udał się do uniwersytetu Królewieckiego, gdzie w ciągu lat trzech niespełna, oddając się z całą pilnością i poświęceniem pracy, otrzymał chlubne ze słuchanych kursów prawa i innych nauk, świadectwo, przez Senat akademicki potwierdzone. Wróciwszy do kraju, zaczął aplikacyą jako auscultator w Regencyi Płockiej. Wkrótce zmieniło się położenie Polski. Część ta kraju zajęta przez Prusaków, za wnijściem wojsk francuzkich oswobodzona, weszła w skład Księstwa Warszawskiego, i stanowić zaczęła Departament Płocki. W początkach roku 1807, Tokarski wezwanym został przez reprezentanta Wybickiego, na urząd sędziego miejskiego w Izbie Magistratu Sprawiedliwości Miasta wolnego Królewskiego Płocka. Instrukeya jaką' otrzymał, wkładała nań obowiązek „Zabezpieczyć w sposób najpewniejszy akta wszystkie po Prusakach pozostałe; o funduszach sierot niemyine powziąść wiadomość, mieć wzgląd, aby w sprawach gwałtownój potrzeby i niecierpiąeych zwłoki, sprawiedliwość administrował i tam gdzie idzie o alimenta wdów i sierot, szczególną miał pieczołowitość “ (1). Jak zaszczytnie umiał z tych obowiązków wywiązać się, dowodzi publiczne ogłoszenie władzy ówczesnej w Gazecie Warszawskiej z dnia 5 Września 1807 roku, która udzielając wiadomość o pomyślnych skutkach Magislratur Sądów Pokoju, w len się sposób o Tokarskim wyraziła: „Magistrat Płocki w osobie p. Tokarskiego, znalazł prawdziwego Sędziego Pokoju, na pochwałę jego dosyć jest powiedzieć, że 102 spraw zagodził. A gorliwość jego na tym większy zasługuje szacunek, że w niedostatku Sądu Pokoju dla miast, tej dobroczynnej pracy z własnego domysłu dopełnił.1' Piękne to świadectwo dowodzi, ile młody 25-letni Tokarski potrafił zjednać sobie szacunku i miru, między obywatelstwem , które cisnęło się do niego, aby na drodze polubownój spory mogące być powodem processów, ostatecznie rozsądzał, a to zaufanie cechuje zarazem ile polegano na jego charakterze prawości i nauce. Król Saski a Książę Warszawski w roku 1808 powołał go na Assessora Trybunału I Instancyi Departamentu Płockiego; w trzy miesiące otrzymał rozkaz królewski do objęcia urzędu sędziego Sądu Sprawiedliwości Kryminalnej w Toruniu dla Departamentów Płockiego i Bydgoskiego. Tokarski ożeniony właśnie tego roku z Józefalą z Wyrzykowskich, udał się z żoną na miejsce swego przeznaczenia. Przykrości i trudy jakich doznawał w Toruniu, jako twierdzy zagrożonej, a następnie gdy opuściły ją władze cywilne, w długiej włóczędze pośród obozów; nie prędzój się skończyły, aż po ustaleniu w roku 1810 pokoju. Dnia 26 Kwietnia tego roku otrzymał z rąk królewskich nominacyą na urząd Prokuratora przy Sądzie Kryminalnym Departamentu Płockiego i Łomżyńskiego, którą to godność przez lat 5 sprawował (2). Rok 1812 nowe mu trudy i przykrości jako w czasie wojennćj wrzawy, i dyktatury wojskowej przyniósł. Zniechęcony tym co widział i cierpiał, z radością ujrzał zmianę ciężkiego swego zawodu, otrzymawszy dnia 1 Grudnia 1815 roku nominacyą na Mecenasa przy Sądzie Najwyższój Instancyi w Warszawie, którą mu Rząd tymczasowy Królestwa Polskiego udzielił. Na tern stanowisku przez lat dwanaście,
Wkrótce potem ukazała się na scenie Warszawskiej sztuka z tej okoliczności napisana ,,Profettor i wdzięczny uczeń! która nie jedne łzę z powiek szlachetnych widzów wycisnęła** (Konstanty Jastrzębski: Zycie Michała Tokarskiego Rkp.)
{>) Konstanty Jastrzębski: Życie i. p. Michała Tokarskiego Rkp,
(J) K Jastrzębski Rkp.