44
tylżyckim udał się do Katalonii, potem dzielnością swoją przyczynił się do zwycięztwa pod Wagram. Później powrócił znów do Hiszpanii jako gubernator Nowarry, dwukrotnie pobił generała Minc i pod koniec 1812 r. otrzymał dowództwo główne nad armiją Portugalską. Po powrocie cesarza z Rossyi dowodził drugim korpusem armii obserwacyjnej i w 1815 r. mianowany został parem Francyi. Podczas Stu Dni brał udział w bitwie pod Waterloo i w obronie Paryża. Później pomieszczony na pół żołdu, w 1818 r. wstąpił na nowo do czynnej służby i odtąd służył kolejno wszystkim rządom, nie troszcząc się
0 ich kierunek polityczny. W 1847 r. mianowany został marszałkiem Francyi,
umarł 1859 roku. F. II. L.
Reimarus (Herman Samuel), uczony niemiecki, znany szczególnie z wydanych przez siebie Wolfenbuttelsc-hen Fragmente, urodził się w Hamburgu, 1694 r., gdzie ojciec jego Mikołaj, był nauczycielem. Od r. 1714 pobierał nauki w Jena, następnie w Wittenbergu, poczem podróżował po Belgii
1 Anglii. W r. 1723 został rektęrem w Wismarze a w 1727 otrzymał katedrę języka hebrejskiego i matematyki przy gimnazyjum w Hamburgu. Umarł tamże, w 1765 r. Wysokiej biegłości w naukach filologicznych dowiódł rozpo-czętern przez Fabricius’a, a przez siebie ukonczoiiem wydaniem dzieł Kassy-jodora; posiadał również wysoką znajomość filozofii i historyi naturalnej. Ważniejsze jego w tych przedmiotach dzieła są: Die zornehmste Wahrheiten der naturlichen Religion (Hamburg, 1792); Retrachlungen iiber die Kunsttriebe der Thiere (Hamburg, 1798); i Vernunftlehre (Hamburg, 1790). Objawione w tern ostatniem dziele zasady, Reimarus zastosował do chrystyjanizmu i rozwinął w wydawanem w 1777 i 1778 r. prze Lessinga piśmie pod tytułem: Wolfenbdttelsche Fragmenten eines Ungenannten, które w Doderlein’ie, a mianowicie w jego Antifragment en (1788) silnego znalazły przeciwnika. Wprawdzie niektóre tylko ustępy tych badań, Reimarus dał poznać zaufanym swoim przyjaciołom; mimo to udało się Lessyngowi odpis takowych pozyskać, i ten je następnie, jakoby przypadkowo w wolfenbitełskiej biblijotece znalezione, drukiem ogłosił. Ze fragmenta te wyszły z pod pióra Reimarus’a, wyjaśnił to dostatecznie Gurlitt w Hamburgu 1827 r.— ReimCfUS (Jan Albert), syn poprzedzającego, urodzony w Hamburgu w 1792 r., słynął w temże mieście jako lekarz i professor. Umarł w Ranzau 1814 roku, dokąd rokiem wpierw uchodzić musiał. Jako nieprzyjaciel wszelkiego przymusu, ostro też przeciw niemu słowem i piórem występował.
Reinaud (Jan), oryjentalista francuzki, ur. 1795 r., zajmując się głównie językami arabskim, perskim i tureckim, w 1824 r. otrzymał posadę przy gabinecie rękopismów wschodnich w bibljotece królewskiej, gdzie zabrał się do wypracowania katalogu tych manuskryptów. Roku 1832 został członkiem akademii nauk, a 1838 r. w miejsce Silvestre’a de Sacy professorem języka arabskiego w szkole specyjalnej języków wschodnich. Z dzieł jego wymieniamy: Monuments arabes, persans et tures du cabinet de M.le duc de Blaeas (2 tomy; 1828), Extraits des historiens arabes relatifs aux guerres des croisades (1829) Inzasions des Sarrasins en France, en Sazoie, en Piemont et dans la Suisse pendant les VIII, IX et X siecles, (1836), Relations des wyages faits par les Arabes et les Persans dans PInde et a la Chine (2 tomy; 1845), Du feu Gregeois, des feux de guerre et de Porigine de la poudre a canon (1844). Oprócz tego wydał jeszcze z druku liczne rękopisma poetów i historyków Wshcodu. F. II. L.
Reindukcyja, w dawnej terminologii prawa polskiego, jeżeli kto został wy-