img00901

Ileż tu słychać głosów, kiedy wymawiasz bardzo wolno wyraz „im". Słychać dwa głosy.—Jak brzmi pierwszy? Pierwszy brzmi: „iii". A drugi głos? Drugi brzmi: *) „mmm”.— Który z tych głosów brzmi głośniej? Głos iii brzmi najgłośniej.—Dla czego ? Bo go mogę wymówić otwartemi ustami a nawet wyśpiewać.—A więc wymów mi jeszcze raz dokładnie, przeciągle, a głośno głos „i". Teraz ciągnij go tak długo, dopóki ci nie dam znaku ręką. Tak — dobrze. A więc poznałeś dokładnie głos „i".—Gzy go więc wszędzie poznasz — spróbujmy. Wyraz „pan” ma w sobie głos „i“? Nie ma.—A wyraz „kot”? ✓Nie ma A „mur"? Niema. — „I-gła, słyszysz go? Tu słyszę głos „i". W którem miejscu. Zaraz na początku wyrazu.

^A w wyrazie „izba” gdzie słychać i? Także na początku. A w wyrazie „wino” gdzie? (Podobnież przejść wyrazy, lipa, łono, palec, piłka, mały, -miły.) Nauczyłeś się więc wyróżniać doskonale głos „i“. Pomyśl więc teraz kilka znanych ci już wyrazów, w których słychać głos „i“. — Jakiż głos poznałoś w dzisiejszej lekcyi? Abyś go nigdy nie zapomniał, pamiętaj sobie ten wyraz pierwszy w którym my ten głos słyszeli t. j. ,,i-gla“.

c)    Dla odświeżenia dziecka i urozmaicenia nauki: Zagadka,

Nio czuje, nie żyje,

A kluje i szyje.

Co to jest zgadnij! Wypowiedzenie porównać dobrze z Um, ze igłę oznacza. Wyuczyć na pamięć,

d)    Lit. „i“.—(Nauczycielrysuje igłę—fig. 17 w rozrywkach

i ćwiczeniach przygotowawczych do pisania.) Co ja narysowałem? zgadnij! Uczeń: To jest igła. N. Dobrze, widzisz, jak igłę narysować można, tak i ten głos, który poznałeś, pokażę ci narysowany. Przypomnij sobie!—jaki to głos? (Gdy uczeń wymawia ,,i", nauczyciel pokazuje mu z ruchom, abc drukowane „i“ i mówi: Oto jest „i”! Przypatrz mu się dobrze i opisz mi! Jak wygląda „i”? Jestto laseczka prosta z kropką u góry. Jakiż głos wydasz, gdy zobaczysz taką prostą laseczkę z kropką u góry ? Uczeń; „i"J)obrzo. Pamiętajżo sobie, gdzie zobaczysz taką prostą laseczkę z kropką u góry, czy ona będzie większa czy mniej-

i) Tylko nie podsuwać dziecku „em“, lecz przy zawartych ustach czyite brzmienie „iu“; „e“ zatrzymać w myśli.

bzu, wygłaszaj ją zawsze „1"! Teraz sobie znów cóś rysować bę* ^:S dziomy.    '

^; " '    ■    ■ .j'    -

e) Rysowanie. {Pokazując dziecku biały sznurek z ołowianą kulką na końou). Co to jest? To jest s z n u r o k.—Jakiego koloru jest ten sznurek? Sznurek ten jest koloru białego.—

. Oo jest na k o ń c u sznurka? Na końcu sznurka jest kulka.

— Cóż widzisz na drugim - końcu sznurka? Na drugim % końcu sznurka nic nie widzę. — Obejrzyj sobie teraz kub |^; ke. — Z czego zrobiona? Ta kulka zrobiona z o ł o w i u. Te- %, rozpuszczę tę kulkę ku ziemi. Czy spadła naziomie? Nie r" spadła. — Dla czego? Bo wisi na sznurku. — Powtórz! „kulka wisi na sznurku". He końców ma sznurek? Sznurek ma dwa końce. — Który z tych końców jest górnym końcem? — Pokaż fff. mi górny koniec. — A który koniec jest d ó] n y m końcem?—

A więc ileż końców ma sznurek? — JakierSZnasz zatóm dwa końce sznurka t. j. górny i d,ó 1 n y! poyrBrz to jeszcze ' raz! Widzisz, że kulka wyciąg rfjggSl szntjł^JPowtórz, com teraz powiedział! Przez to wyciągnięeręęsznurek~wim prosto ku ziomi. -Powtórz! jak wisi, sznurek?^aimętaj teraz: Sznurek, który ma na jednym końcu kulkę ołowian^, nazywa się pionem. . Jakże nazywa się ten sznurek z kuiką?''Teu sznurek"z kulką"-nazywa się pionem. Uważaj teraz: jeżeli puszczę kulkę tego pionu ku ziemi, w jakimże kierunku (albo krócej jak?) pójdzie cały plon? Pion pójdzie w kierunku od góry do dołu. Otóż zamiast mówić:.Pion idzie „od góry do dołu”, mówimy także: A Pion idzie p r o s t o p alt 1 o. *) Powtórz! Pion idzie prostopadle —Można także mówić: Pion ma zawsze kierunek prostopadły„ Powtórz! Jeszcze raz!    ’

Teraz narysuję ci plon taki na tablicy. {Nauczyciel rysuje- -4 długą kresę prostopadłą.) Cóż ta kresa oznacza? Ta kresa ozna-cza sznurek. {Nauczyciel dorysowuje kółko na dolnym końcu). . 4 A cóż teraz'narysowałem? Teraz narysował pan kółko. — Cóż [i-to kółko oznacza? Kółko to oznacza kulkę ołowianą.—Oo wprzód U powiedziałeś: „Pion idzie prostopadle". Cóż więc powiósz o tój T

U Wytłumaczyć wyraz „prostopadle“ = prosto padać, prosto spadać, y '

■i

W of-óle, uważać należy troaklłwio i czujniu na to, ażeby dziecko rozumiało dokładnie każily nasz wyraz. NatyebmiasUwo objaśnienie wyrazów : trudniejszych przyczynia się niesłychanie do zrozumienia całości. Na ten rr punkt zwracajmy uwagę nasz;v w każdej lekcyi, w każdej pogadance*z dzipo-/ kiom — Kto wyrazów ule rozumie, nic uie rozumie. A ileż to razy jcnajduj^ się dziecko w tern sniutnćm położeniu!    ffism

^k; •>

'    t    ^v