1001
DZIERŻAWA PRZEDSIĘBIORSTWA HANDLOWEGO
dla funkcjonowania danego przedsiębiorstwa. Jeśli chodzi o momenty osobowe, to dzierżawca wchodzi w miejsce właściciela, aby niejako zamiast niego wykonywać jego proceder handlowy w rozumieniu art. 2 K. H.
Forma zawarcia umowy dzierżawy i ustanowienia użytkowania jest przepisana w art. 39 § 1 K. H.; mianowicie urnowa musi być stwierdzona pismem z datą urzę-downie ustaloną. Ustalić urzędownie datę może jedynie notarjusz (art. 94 i nast. pr. o notar.). O ile umowa dotyczyć będzie przeniesienia lub obciążenia majątku nieruchomego, w myśl art. 39 § 3 K. H. oraz art. 82 prawa o notarjacie forma aktu notarjalnego jest niezbędna pod nieważnością samej umowy.
4. Podmiot kontraktu dzierżawy. Zarówno wydzierżawiającym jak i dzierżawcą może być kupiec rejestrowy — w najszer-szem tego pojęcia rozumieniu przez Kodeks Handlowy. Jednakże dla kupców rejestrowych, będących osobami prawnemi, prawo przewiduje specjalny tryb dla zawierania tego rodzaju umów. A więc osoba prawna, która nie jest spółką handlową, musi powziąć w tym celu odpowiednią uchwałę i wykonać ją zgodnie ze swoim statutem. W spółce jawnej dla zawarcia umowy dzierżawy konieczna jest zgoda wszystkich spólników, co zresztą wynika z art. 97 K. H. oraz a for-tiori z art. 96 K. H., gdyż niewątpliwie zawarcie umowy dzierżawy jest sprawą, przekraczającą zakres zwykłych czynności spółki. Ważnie wobec osób trzecich, zawrzeć umowę dzierżawy, może każdy spólnik, mający prawo do reprezentowania spółki (art. 83 oraz art. 84 K. H.). W spółce komandytowej (art. 155 § 2 i 144 K. H.) oprócz zgod> spólników wymaga się nadto zgody komandytarjusza; ten ostatni mógłby zawrzeć taką czynność w imieniu spółki, ważnie wobec osób trzecich, jedynie na zasadzie pełnomocnictwa (152 K. H.). Jeżeli chodzi o spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością, wydzierżawienie przedsiębiorstwa oraz ustanowienie na niem prawa użytkowania musi być uchwalone na zgromadzeniu spólników bezwzględną większością głosów w myśl art. 221 p. 3, w związku z art. 236 K. H.; umowę zaś dzierżawy, zgodna z uchwałą zgromadzenia spólników, mogą ważnie zawrzeć: jednoosobowy zarządca, a przy wieloosobowym składzie zarządu — członkowie zarządu, przewidziani w umowie spółki, w braku zaś odnośnych postanowień — dwaj członkowie zarządu, lub członek zarządu łącznie z prokurentem (art. 195, 198, 199 K. H.). Analogiczne przepisy dotyczą dzierżawy przedsiębiorstw spółek akcyjnych (art. 388 p. 3 w związku z art. 407, 368, 369 i 370 K. H.). Przepisy o spółce z ogr, odp. i o spółce akcyjnej nie mówią expressis verbis o wzięciu w dzierżawę cudzego przedsiębiorstwa. W tym przypadku spółka z ogr. odp. lub akcyjna występuję w charakterze nie wydzierżawiającego, lecz dzierżawcy. Jeżeli przedmiot przedsiębiorstwa spółki, określony w jej akcie konstytutywnym, obejmuje wzięcie w dzierżawę innych przedsiębiorstw, niewątpliwie wystarczy zawarcie kontraktu dzierżawy przez zarząd (w wykonaniu celu działalności spółki). Nato miast, gdy taka ewentualność nie była przewidziana w akcie konstytutywnym spółki, do ważnego zawarcia aktu konieczna jest uchwała walnego zgromadzenia, która, jako dotycząca zmiany przedmiotu przedsiębiorstwa, wymaga większości */s oddanych głosów (art 237 § i i 409 § 1 K. H.).
Przy udzieleniu prokury art. 61 § 2 K. H. wymaga wyraźnego upoważnienia dla wydzierżawienia przedsiębiorstwa i ustanowienia na niem prawa użytkowania. To samo odnosi się oczywiście a fortiori do pełnomocnika, nie posiadającego prokury (por. art. 6b K. H.), gdyż zwykły pełnomocnik handlowy ma z natury rzeczy mniejszy zakres działania, niż prokurent.
5. Rejestracja, firma, rachunkowość. Wydzierżawienie przedsiębiorstwa rejestrowego ma być wpisane do rejestru handlowego (art. 39 § 2 K. H.). Firma winna być opatrzona wzmianką, oznaczającą dzierżawcę lub użytkownika. Konieczność uzupełnienia brzmienia firmy wynika z ogólnych zasad jawności, prawdziwości oraz przejrzystości rejestru handlowego, jako gwaran-cyj bezpieczeństwa obrotu gospodarczego, co potwierdzaią zresztą przepisy art. 31 oraz — przez analogję — art. 33 K. H. Użytkowanie zarówno w charakterze użytkownika, jak i dzierżawcy, będące częścią okładową prawa własności, sprawia ten skutek, iż użytkownik czy dzierżawca prowadzi przedsiębiorstwo we własnem imieniu i na własny rachunek, z czego wynika, iż staje się on kupcem w rozumieniu art. 2 K. H. Przytem, o ile chodzi o przedsiębiorstwo zarobkowe w większym rozmiarze, w myśl