Magazyn6
1201

1004 DZIERŻAWA PRZEDSIĘBIORSTWA HANDLOWEGO — DZIERŻYŃSKI JÓZEF

skini wpisu o dzierżawie do rejestru handlowego). Wierzyciele, którzy, nie wiedząc (przynajmniej ze skutkiem prawnym — art. 23 § 2 K. H.) o fakcie wydzierżawienia, w zaufaniu do firmy wydzierżawiającego udzielili kredytu dzierżawcy, zyskują solidarnego dłużnika w osobie wydzierżawiającego. Oczywiście zobowiązania, zaciągnięte przez dzierżawcę osobiście, a nie pod firmą wydzierżawiającego, dotyczą tylko i wyłącznie dzierżawcy i nie obciążają solidarną odpowiedzialnością wydzierżawiającego, chociażby nawet były zaciągnięte w ścisłym związku z prowadzeniem przedsiębiorstwa. Z przepisu art. 50 K. H. a con-trario wynika, że za zobowiązania dzierżawcy, powstałe w związku z prowadzeniem przedsiębiorstwa już po zarejestrowaniu dzierżawy, a więc pod firmą w brzmieniu uzupełnionem, odpowiada tylko sam dzierżawca, jako prowadzący przedsiębiorstwo we własnem imieniu i na własny rachunek. Charakterystyczny i ciekawy przepis zawiera art. 51 K. H., w myśl którego wierzyciele dzierżawcy, których wierzytelności powstały przy prowadzeniu wydzierżawionego przedsiębiorstwa, mogą zaspakajać się z surowców i towarów, wchodzących w skład przedsiębiorstwa, niezależnie od tego, czy są one własnością dzierżawcy, czy też wydzierżawiającego. Wyrażenie „wierzyciele dzierżawcy'* wskazuje na to, że chodzi tu o zobowiązania, zaciągnięte przez dzierżawcę w wykonywaniu dzierżawy już po jej zarejestrowaniu, a więc

0    zobowiązania, omówione już w związku z rozważaniami nad art. 50 K. H. Ustaliliśmy, że tego rodzaju zobowiązania obciążają dzierżawcę. Ten obowiązek dzierżawcy został przez art. 51 K. H. rozszerzony

1    na wydzierżawiającego w tym sensie, że zwiększa uprawnienia wierzycieli, z drugiej zaś strony stwarza dodatkową odpowiedzialność wydzierżawiającego w granicach wartości towarów i surowców, wchodzących w skład przedsiębiorstwa, a pozostających jego własnością. Art. 51 K. H., stwarzający zabezpieczenie dla wierzycieli w postaci towarów i surowców, będących własnością tak dzierżawcy, jak i wydzierżawiającego, jako jus cogens, nie może być uchylony odmienną umową stron. W myśl art. 5² K. H., przewidującego odpowiednie zastosowanie przy dzierżawie art. 46 § 1 K. H., umowa między osobą trzecią, a wydzierżawiającym, zobowiązująca ich do świadczeń wzajemnych, może być rozwiązana przez trzeciego z ważnych powodów, związanych ze zmianą osoby prowadzącego przedsiębiorstwo. Wystarcza do rozwiązania jednostronne oświadczenie trzeciego, złożone w ciągu miesiąca od daty uzyskania wiadomości (a więc od daty ogłoszenia w Monitorze Polskim wpisu o dzierżawie do rejestru handlowego — art. 23 K. H.). Odwrotny stosunek niż wierzyciele reprezentują „dłużnicy przedsiębiorstwa", t. i- ci, którzy, pozostając w ścisłych stosunkach handlowych z przedsiębiorstwem i korzystając z udzielonego im ze strony tego przedsiębiorstwa („jako wierzyciela") kredytu, stali się zobowiązani. Nasz K. H. nie przewiduje tego przypadku, wskutek czego należy stosować z jednej strony postanowienia kontraktu między wydzierżawiającym a dzierżawcą, z drugiej zaś strony w stosunku do osoby trzeciej przepisy

0    przelewie wierzytelności (art. 168—176 K. Z.).

Kodeks nie przewiduje oddania przedsiębiorstwa zarobkowego w administrację poręczającą dochód. Zdaniem naszem jednak uznać należy przez analogję, że przepisy art. 49—52 odnosić się będą odpowiednio

1    do administracji Doręczającej, jako insty tucji prawnej najbardziej zbliżonej do dzierżawy.

Literatura: Allerhand M.: Kodeks Handlowy — Komentarz. Lwów 1936.— Detmoi D.sZasady Kodeksu Napoleona w związku z nauką i jurysprudenęją. Warszawa 1873.— Dziurzyńeki T.s Fenichel Z._f Honsaiko M.: Kodeks handlowy —Komentarz. Kraków 1936. ~ Imag R.: Das Hecht am Untemehmen. Berlin 1930. Jacusiei H.z Nutzungsrechte am Handelsgeschdft. Berlin 1907. — Konic H.: Prawo rzeczowe. Warszawa 1927.— Kowalewski Mt. Dzieriawa przedsiębiorstwa handlowego. Warszawa 1934. — Lehmann Ring: Kommentar sum Handelsgesetzbuch. Berlin 1914. — Nami tkimcic* J.: O najwatniejszych zasadach badania prawa handlowego. Warszawa 1926. — Tonie: Podręcznik prawa handlowego, wekslowego i upadłościowego. Warszawa 1927. — Tenie.. Kodeks Handlowy — Komentarz. Warszawa 1934. — PetraŁycki L.s Die Lehre vom Einkommen. Berlin 1896. Schóneicald A.: Ober die Verpachtung von Ha,uleh geschdften. Hannower 1904. — Staub’e: Kommentar sum Handelsgesetzbuch. Berlin 1932.— Wieland K.: Handelsrecht. MUnchen 1921—1931. —- Wołowski L.: Kurs Kodeksu Cywil nego. Warszawa 1868

Michał Kowalewski.

Dzierżyński Józef.

D. urodził się ii września 1877 r. w majątku Dzierżynowo powiatu oszmiańskiego w rodzinie drobnoszlacheckiej. Do gimnazjum uczęszczał w Wilnie, biorąc w wyż szych klasach udział w agitacji socjalistycznej (Litewska Socjaldemokracja). W 1896