468
GÓRNICTWO I HUTNICTWO
TAB. XIII. SUMY WYPŁACONYCH ZAROBKÓW ROBOTNICZYCH W PRZEMYŚLE CYN-KOWO-OŁOWIANYM W TYS. ZŁ
Rok |
W kopalniach rud |
W hutnictwie cynkowem |
W hutnictwie ołowianem |
1930 |
15856 |
3i 051 |
2 269 |
1932 |
2 802 |
12 737 |
441 |
1935 |
3 Z7i |
10 867 |
559 |
1936 |
3 574 |
XI 403 |
495 |
Przeciętne zarobki różnych kategoryj robotników (bez potrąceń) dziennie i miesięcznie w 1936 r. wynosiły w złotych:
TAB. XIV. PRZECIĘTNE ZAROBKI ROBOTNIKÓW W HUTACH CYNKOWYCH I OŁOWIANYCH ORAZ W KOPALNIACH RUD W ZŁ DZIENNIE I MIESIĘCZNIE Huty
Robotnicy |
Cynkowe |
Ołowiane | ||
dziennie |
mie sięcznie |
dziennie |
mie sięcznie | |
Wykwalifikowani .... Niewykwalifi ko- |
11.50 |
315— |
11.30 |
310,— |
wani . . . . Ogół przecięt- |
7.50 |
200,- |
8,20 |
215— |
nie..... |
9.50 |
245 — |
9.40 |
240,— |
Kopalnie rudy
Robotnicy |
dziennie |
mie sięcznie |
Górnicy na dole . . |
11.5° |
215.— |
Wykwalifikowani na | ||
górze ...... |
9.4° |
235 — |
Niewykwalifikowani . |
7.40 |
200,— |
Ogół przeciętnie . . . |
8,50 |
210,— |
4. Zbyt cynku i ołowiu. Przemysł cynkowy był zawsze i jest przeważnie przemysłem wywozowym. Jak już wyżej było wskazane, obecnie, przy znacznem polepszeniu się konjunktury, zbyt cynku w kraju waha się ok. 30—35%, podczas kiedy jeszcze bardzo niedawno sprzedaż krajowa nie przekraczała 15—20%. Ołów w mniejszej części szedł zagranicę, gdyż w latach dobrej konjunktury, kiedy ceny były wysokie i nie było tych trudności co obecnie w otrzymywaniu rudy, sprzedaż w kraju wynosiła ok. 50% całej wytwórczości. Od czasu kryzysu wywóz zagranicę kurczył się stopniowo i były nawet okresy, że zupełnie ustawał.
Liczbowo zbyt cynku i blachy cynkowej oraz ołowiu przedstawiał się następująco (w tys. tonn):
TAB XV. ZBYT CYNKU I OŁOWIU W KRAJU I ZAGRANICĄ W TYS. TONN
Rok |
Cy |
n k |
Blacha cynkowa |
Ołów | ||
W kraju |
zagra nicą |
W kraju |
zagra nicą |
W kraju |
zagra nicą | |
1930 |
20,7 |
130,6 |
6.7 |
12.5 |
6,2 |
15.2 |
1932 |
n,6 |
72,9 |
4.0 |
4.2 |
3.7 |
5.2 |
1935 |
22,5 |
54.1 |
7.1 |
5.3 |
5.8 |
3.6 |
1936 |
20,4 |
61,9 |
8.7 |
6,9 |
7.2 |
1,8 |
Zbyt cynku w kraju przeprowadzany był zasadniczo przez każde z przedsiębiorstw indywidualnie. W ostatnich latach jednak został zawiązany t. zw. pool, mający za zadanie wyrównywanie co pewien okres czasu dla wszystkich przedsiębiorstw ceny sprzedażnej przez zwrot sumy osiągniętej ponad przeciętną tym przedsiębiorstwom, które tej przeciętnej nie osiągnęły. Ponieważ cała sprzedaż podzielona była na kontyngenty dla poszczególnych towarzystw, uzyskiwano w ten sposób powstrzymanie nadmiernego spadku ceny i utrzymanie drożej produkującym hutom konkurencyjności. W 1937 r. organizacja pool'u została rozwiązana. Sprzedaż cynku zagranicę prowadzona była indywidualnie przez każde przedsiębiorstwo.
Sprzedaż blachy cynkowej zorganizowana była zarówno zagranicą jak i w kraju. Do 1928 r. opierała się ona na niemieckiej organizacji Zinkwalzwerksverband, do której walcownie śląskie należały w charakterze członków. Wynikło to z tej okoliczności, że od czasu wojny celnej z Niemcami wywóz tam cynku, jako takiego, był uniemożliwiony, natomiast można go było dostarczać do niemieckich walcowni dla przerobu. Inne walcownie polskie prowadziły sprzedaż samodzielnie. W 1928 r. zostało utworzone Biuro Rozdzielcze Polskich Walcowni Blachy Cynkowej, do którego weszły również walcownie polskie z innych dzielnic, przyczem walcownie górnośląskie weszły do Biura Rozdzielczego jako jednolita grupa, reprezentująca w tej organizacji berliński Verband. W dn. I. VIII. 1931 r. Biuro Rozdzielcze zostało przekształcone na Sp. z o. o. pod nazwą Blacha Cynkowa, która poza sprzedażą na