Magazyn66001

656

LUDNOŚĆ

TABL. 45. MIASTA LICZĄCE POWYŻEJ 100 TYSIĘCY MIESZKAŃCÓW,

W NIEKTÓRYCH KRAJACH.

Kraj	Rok	Liczba miast	Ludność
			w tysiącach	w odsetkach ogółu
Australja ....	1933	6	3 282	49,5
Anglja z Walją .	1931	5*	15 8878	39,8 «
Argentyna . . .	I93^1	8	3857	32,0
Austrja ....	1934	3	2 136	3L0
Niemcy ....	1933	53	19 952	30.2
Stany Zjednoczone	1930	93	36 3268	29,68
Holandja ....	*93°	6	2 162	27,2
Japonja ....	1935	34	17518	25,4
Kanada ....	1931	7	2 328	22,4
Włochy ....	1936	22	7586	17,8
Francja ....	1936	17	6 691 c	l6,o«
Hiszpan ja . . .	1930	II	3 5M	14,9
Węgry ...	1930	3	I 259	14,5
Szwecja ....	1935	3	920	14,7
Grecja.....	1928	3	833	13.4
ZSRR.....	*933	64	19978	12,1
Belgja.....	1930	5	94°d	IX, od
Polska.....	1937	14	3 861	11.3
Czechosłowacja .	1930	5	1 476	10,0
Norwegja . . .	193°	I	253	9.0
Finlandja . . .	1930	I	244	6,6
Bułgar ja ....	1934	2	389	6.4
Rumun] a ....	1930	5	1 063	5.9
Jugoslawja . . .	1931	3	553	4.0
Indje Brytyjskie	1931	38	9 640	2.7
Estonja ....	1934	I	i3«	1.9

a — z przedmieściami Londynu: 19 964 tys. = *= 49.4%;

b — z przedmieściami Nowego Jorku, Chicago, Filadelfji, Detroit i Los Angeles — 43 600 tys. =* 35.5%:

c — z przedmieściami Paryża — 8 823 tys. = 21,1%;

d — z przedmieściami Brukseli — 1 520 tys. = 18,8%.

Jak widać z tabl. 45, czasami jedno już miasto posiada dość wysoki odsetek ogółu ludności kraju (Norwegja, Finlandja); oto parę dalszych przykładów: ludność Wiednia w 1934 roku stanowiła 27,7% ogółu ludności Austrji; ludność Montevideo (507 tys.) — 24,8% ludności Urugwaju; ludność Kopenhagi — 22,6% ludności Danji; ludność Glasgow — 22,5% ludności Szkocji; ludność Londynu (z przedmieściami) w 1936 roku — 21,5% ludności Anglji z Walją;

ludność Buenos Aires — 18,3% ludności Argentyny. Jeszcze wyższe liczby dają poszczególne kraje federacji australijskiej: Sydney — 47,4% ludności N. Walji Południowej, Melbourne — 54,6% ludności Victorji.

7. Mniejsze miasta i ludność miejska jako całość. Rozbieżność co do definicji miasta, stosowanej w różnych krajach, powodują daleko idące różnice w określeniu Iiczbowem ludności miejskiej. W krajach, które rozróżniają miasta od wsi na podstawie liczby mieszkańców, granica ta jest zawsze dowolna i zarówno liczba miast mniejszych, jak i ich ludność, pozostaje właściwie nieokreślona. Niejednolitość definicji miasta utrudnia obliczenie odsetka ludności miejskiej dla całego świata, lub dla całych kontynentów, jak również porównywanie tego odsetka dla różnych krajów. Dodać należy, że dla wielu krajów brak danych, dotyczących podziału ludności na wiejską i miejską.

Pomimo tych trudności Sundbarg oszacował, opierając się dla każdego kraju na stosowanej w nim definicji statystycznej miasta, odsetek ludności miejskiej dla Eu-ropy, jako całości, około r. 1860 na 26% (8% w miastach, liczących powyżej 50 tys. mieszkańców, 18% w miastach mniejszych). Około 1905 roku odsetek ten wynosił, według jego obliczeń, już 36% (17% w miastach większych, 19% w mniejszych). Analogiczny szacunek dla lat 1930—1935, oparty na krajach liczących razem 440 mi-ljonów ludności (pominięto: Albanję, Ir-landję, Bułgarję, Grecję, Hiszpanję, Litwę, Portugalję i Rumunję), daje 44—45% ludności miejskiej, w czem 18% w miastach, liczących powyżej 100 tys. mieszkańców (bez przedmieść).

Szacunek Sundbarga nie wykazuje sprzeczności z danemi, jakie posiadamy dla niektórych krajów z pierwszej połowy XIX stulecia, lub czasów wcześniejszych. Mo-heau szacował w XVIII wieku ludność miejską Francji na ¹j_i do */„ ogółu ludności; przytoczone w p. 3 odsetki ludności miejskiej w Polsce w XVII wieku oraz w Księstwie Warszawskiem w 1810 r. są tego samego rzędu.

Rozwój odsetka ludności miejskiej w niektórych krajach, od początku, lub też od połowy XIX wieku, ilustruje tablica 46 na str. 657; co do różnic definicji miast ob. niżej.