Magazyn6 0001

896

MEKSYK — MELJORACJE ROLNE

Melioracje rolne.

Meljoracją rolną nazywamy trwałe ulepszenie gruntu czyli gleby. W warunkach polskich zwykle chodzi o uregulowanie stosunków wilgotnościowych, znamy jednak

kawa, pomidory, tytoń, sezam, orzechy ziemne, bawełna i sizal. Stan hodowli w 1930 r. był następujący: bydło rogate 10,1 miljon. sztuk, kozy 6,54, owce i świnie po 3,7, osły 2,16, konie i muły 2,64 miljon. Górnictwo w 1934 r. dostarczyło: 20 tonn złota, 2 250 srebra, 155 rtęci, 1 950 antymonu, 4200 arsenu, 117 000 ołowiu, 100 000 cynku, 3 90O grafitu, 740 000 węgla i 5 711000 tonn nafty.

Pod względem komunikacyjnjm M. posiada jeszcze duże braki. Na 100 km² przypada 5,1 km szos, 1,42 km kolei, 1,2 linij powietrznych, 7,3 linij telegraficznych i 40,6 linij telefonicznych (Polska 19,3 i 307). Jeden samochód przypada na 185 osób, a 1 telefon na 170 osób. Jest 64 stacyj radjnwych (4 rządowe). Żeglugę powietrzną utrzymuje 19 przedsiębiorstw. Żegluga morska, której służy 6 portów, głównie Vera Cruz i Tampico, jest naogół słabo rozwinięta, a flota handlowa znikoma (34964 b. r. t.). Obroty handlu zagranicznego M. stale wzrastają, przyczem bilans jest stale aktywny (w 1935 r. wywóz 750,3, przywóz 406,2 miljon. pes). Najważniej-szemi artykułami wywozu są: produkty mineralne (ok. 69% wartości wywozu), sizal, bawełna kawa, pomidory, ponadto owoce świeże i suszone oraz warzywa. Przywóz jest bardzo zróżniczkowany. Głównym dostawcą M. są Stany Zjednoczone (w 1933 r. — 60%), dalej Niemcy (12%), Imperjum Brytyjskie (8,5%), Francja (4.5%). Hiszpanja (2,5%) i Holandja (1,3%); odbiorcami zaś: Stany Zjednoczone (48%), Imperjum Brytyjskie (21,8%), Niemcy (7,5%), Francja (4,4%). Belgja (2,8%). Kontakt handlowy Polski z M. jest bardzo mały. W 1936 r. przywieziono do Polski za 1 260 000 zł (w tern korzeń 1 yżuwy 418 tys. zł, fiber 245, bawełna 174, wogóle roślinne produkty 950, mineralne 170 tys. zł), wywieziono z Polski za 938 000 zł (w tern forniry i dykty 329 tys. zł, celuloza niebarwiona 391, jęczmień 8ó tys. zł).

Walenty Wlnid.

meljoracje rolne, polegające na wykonywaniu zupełnie innych zabiegów. Np. nawiezienie gleb piaszczystych marglem lub gliną będzie melioracją, chociaż stosunki wilgotnościowe w małym stopniu ulegną tylko zmianie.

Państwo w stosunku do meljoracji ma specjalne zadania; kształtują się one odmiennie w stosunku do dwu typów meljo-racyj. Mianowicie większy wpływ polityka państwowa wywiera na t. zw. meljoracje podstawowe, mniejszy na meljoracje szczegółowe. Meljoracje podstawowe polegają na regulowaniu ogólnych stosunków wodnych. Należy tu: osuszanie pod-stawowemi kanałami wielkich terenów za-bagnionych, regulacja rzek, obwałowanie przeciwpowodziowe, zabudowa potokow górskich i wreszcie budowa wielkich zbiorników wodnych. Można zaliczyć do tego działu pracy również budowę kanałów żeglownych. Meljoracje szczegółowe polegają zaś na wykonywaniu prac, zmierzających do unormowania stosunków wilgotnościowych na poszczególnych parcelach. Mamy więc tu na myśli drenowanie gruntów, osuszanie ich rowami otwartemi, nawadnianie i t. p.

W Polsce istnieje specjalny fundusz me-ljoracyjny, przydzielony do M.n. Rolnictwa i Reform Rolnych, który przeznaczony jest na udzielanie zapomóg na wykonywanie meljoracyj podstawowych. Wychodzi się z założenia, że wykonawcą będzie samorząd terytorjalny, albo spółka wodna. Ustawa nakłada obowiązek na samorząd terytorjalny brania również udziału w kosztach tych mtljoracyj. W rezultacie więc zainteresowani mają zwykle do płacenia bardzo niewiele. Przy zabudowaniu potoków górskich czynniki publiczne płacą wszystkie koszty. Przy regulacji rzek zapomoga wynosi 70—80% kosztorysu, zainteresowani płacić mają tylko resztę. To samo jest przy obwałowaniu rzek. Często jednak roboty wspomniane wykonywane są bezpośrednio przez państwo, zwłaszcza gdy chodzi o walkę z bezrobociem. Dzisiejsza polityka wielu państw wkroczyła na drogę wykonywania wielkich inwestycyj przez czynniki publiczne. Z tego powodu meljoracje podstawowe, pomimo istnienia specjalnej ustawy o ich popieraniu, mogą być wykonywane niezależnie od tej ustawy w ramach programu inwestycyj publicz-