Magazyn6201

136

OPŁATY STEMPLOWE

139 odnośnie pism, stwierdzających czynności prawne, unormowane przez materjal-ne prawo prywatne i nie wymienione w części szczegółowej ustawy w rozdziałach od X—XXVIII, oraz w art. 21 — uwierzytelnienie urzędowe odnośnie odpisów pism, sporządzanych zagranicą i podlegających opłacie w Polsce. Pisma, przy których sporządzeniu nie zachowano powyższych form, bądź wcale nie podlegają opłacie (art. 139), bądź podlegają opłacie tylko w razie złożenia zwykłego odpisu takiego pisma sądowi lub innemu urzędowi publicznemu. Zresztą forma uroczysta lub pół-uroczysta pisma jako przedmiotu wymiaru opłaty stemplowej obowiązuje tylko w przypadkach wyszczególnionych wyraźnie w obowią-zującem ustawodawstwie cywilnem i rozporządzeniu Prezydenta R. P. z 27. X. 1933, zawierającem prawo o notarjacie (Dz. U. R. P. Nr. 84, poz. 609).

5. Kumulacja czynności prawnych w jed-nem piśmie. Pisma, któreby w treści swej stwierdzały wyłącznie jedną czynność prawną, należą do wyjątków; przeważnie dotyczą one kilku czynności prawnych unormowanych przez u. o. s. jako odrębne przedmioty wymiaru. W odniesieniu do powyższych przypadków u. o. s. przyjęła zasadę, że zasadniczo należy się tyle opłat, ile czynności prawnych stwierdza pismo. Jeżeli jednakże czynności prawne, zawarte między temi samemi osobami, stwierdzone tern samem pismem, pozostają do siebie w tak ścisłym związku prawnym i gospodarczym, że jedna z tych czynności (uboczna) nie mogłaby sama przez się istnieć bez drugiej (głównej), to opłata należy się tylko raz jeden i to od czynności głównej. Gdy zaś skupienie czynności prawnych w jednem piśmie jest tylko przypadkowe, oplata należy się od każdej czynności z osobna. Należy jeszcze zauważyć, że dalszym warunkiem uwolnienia czynności ubocznej od opłaty jest, aby czynność główna była wymieniona w części szczegółowej ustawy, jako podlegająca opłacie lub od opłaty zwolniona. Teza powyższa nie ma zastosowania, gdy czynność główna nie jest wymieniona w części szczegółowej ustawy w rozdziale od X—XXVIII, jako podlegająca opłacie lub od opłaty zwolniona, a natomiast wymieniono tam czynność uboczną. W tym bowiem przypadku czynność uboczna podlega właściwej opłacie mimo istnienia warunków przytoczonych wyżej (jedno pismo, ci sami kontrahenci, łączność prawna i gospodarcza), gdyż omawiany art. 2 miał na celu zapobiec pobraniu dwu lub więcej opłat od czynności, tworzących ścisły zespół i ujawniających tylko jeden obrót, nie miał zaś na celu zupełnie zwolnić taki zespół, jedynie z tego powodu, że stwierdzono go jednem pismem

6.    Kumulacja pism. Formalistyczne wskazanie pisma jako przedmiotu opłaty zostało skorygowane zasadą „jeden obrót, jedna opłata". Dalsze praktyczne pogłębienie tej zasady znalazło wyraz w postanowieniu art. 3, że o ile jeden obrót stwierdzono kilkoma pismami, obojętne czy będą niemi wtó-ropisy, odpisy lub tłumaczenia, to opłata należy się tylko raz jeden i mianowicie od pisma pierwszego. Celem zapobieżenia na tern tle nadużyciom art. 3 postanawia, iż w razie wątpliwości co do uiszczenia opłaty od pisma i-go, uiszczenie powinno być udowodnione. Obowiązek udowodnienia rozciąga się na odpisy i tłumaczenia tylko w dwóch wypadkach: a) jeżeli zgodność odpisu lub tłumaczenia z pierwopisem zaświadczyła osoba, która podpisała pierwo-pis, b) jeżeli osoba obowiązana do uiszczenia opłaty od pierwopisu przedstawia odpis lub tłumaczenie sądowi, notarjuszowi lub innemu urzędowi państwowemu. Wyjątek od powyższych zasad stanowią: wtóro-pisy względnie odpisy weksli i pełnomocnictw, które podlegają takim samym opłatom jak oryginały. Tu znów wyjątek stanowi wtóropis wekslu, na którego przedniej stronie zaznaczono, że został sporządzony jedynie celem odebrania akceptu, zaś stronę odwrotną przekreślono. Odpisy pełnomocnictw podlegają opłacie stemplowej, o ile zgodność odpisu z oryginałem zaświadczył notarjusz, sąd lub inny urząd publiczny, mocodawca lub pełnomocnik.

7.    Podział czynności prawnych. Pisma, stwierdzające czynności prawne w zakresie prawa prywatnego mogą dotyczyć bądź powstania względnie wykonania prawa, bądź jego zmiany, bądź odnowienia lub zniesienia. Pismo, stwierdzające powstanie prawa, podlega opłacie według swej treści i postanowień części szczegółowej ustawy. Z pośród pism, stwierdzających wykonanie prawa, nie podlegają od 15. I. 1936 na mocy art. 3 oraz art. 6 Dekretu Prezydenta R. P. z dnia 14. I. 1936 (Dz. U. R. P. Nr. 3, poz. 15) żadnej opłacie pisma, stwierdzające