141
OPŁATY STEMPLOWE
lej opłacie i zł, od podań (art. 144 punkt 1) i od świadectw (art. 161 punkt 3). Analogicznie do unormowanego w art. 16 uwolnienia osobistego, przysługuje takie uwolnienie państwom obcym, z zastrzeżeniem wzajemności, w przypadku nabycia nieruchomości, znajdującej się w Polsce dla celów urzędowania przedstawicielstwa dyplomatycznego łub konsularnego oraz w przypadku najmu pomieszczeń, przeznaczonych do urzędowania wymienionych przedstawicielstw. Z uwolnienia osobistego korzystają również szefowie i funkcjonarjusze przedstawicielstw dyplomatycznych, oraz szefowie zawodowych przedstawicielstw konsularnych państw obcych, będący obywatelami państwa wysyłającego, co do pomieszczeń przeznaczonych według treści umowy na mieszkanie wyżej wymienionych osób, członków ich rodzin i służby osobistej. Kontrahent drugi, któremu uwolnienie nie służy, ma w tych przypadkach uiścić połowę należnej opłaty.
Część szczegółowa u. o. s. zawiera szereg dalszych uwolnień przedmiotowych.
15. Sposób niszczenia, organy wymiarowe. Celem zmniejszenia kosztów, związanych ze ściąganiem opłat, jak również celem zapewnienia skutecznej kontroli, u. o. s. szczegółowo określa sposoby wymiaru i uiszczenia opłat jako to: a) czy opłata ma być uiszczona wyłącznie znakami stemplowemi, wyłącznie gotówką, czy też znakami lub gotówką; b) jak i przez kogo mają być kasowane znaczki; c) kto ma wymierzyć opłatę: sam podatnik (wymiar samorzutny), czy też jakiś organ urzędowy (wymiar urzędowy). Zasadniczo więc opłatę należy uiścić wyłącznie znaczkami, o ile wysokość jej nie przekracza kwoty zł 300, a przepisy części szczegółowej ustawy nie zobowiązują do uiszczenia gotówką. Skasowanie znaczków stemplowych, poza przypadkami kasowania urzędowego, ma nastąpić przez przepisanie naklejonych na piśmie znaczków początkowemi lub końcowemi wyrazami tekstu, przez przepisanie znaczków podpisami stron, stwierdzającemi zawarcie umowy, lub przez użycie do sporządzenia dokumentu papieru stemplowego (weksel). W poszczególnych przypadkach dozwolone jest ulgowe kasowanie znaczków tylko datą i podpisem, wzgl. stemplem firmowym, lub też przez przecięcie na dwie części znaczka naklejonego na talonie i piśmie, o ile pismo takie wydaje się z księgi grzbietowej. Nawet w przypadkach, w których u. o. s. przewiduje obligatoryjny sposób uiszczania opłaty wyłącznie znaczkami stemplowemi, mogą zainteresowani podatnicy zwrócić się do Izby Skarbowej o zezwolenie im na uiszczanie pewnego ••odzaju opłat gotówką, zamiast znaczkami. W razie gdy Izba Skarbowa udzieli zezwolenia, ma być prowadzona ewidencja właściwych opłat w oddzielnym rejestrze, który należy podsumować w końcu każdego miesiąca i wykazaną kwotę opłaty uiścić do io-go dnia następnego miesiąca do kasy skarbowej.
Na odnośnych pismach należy umieścić klauzulę stwierdzającą, jaką kwotę i od jakiej pozycji rejestru pobrano tytułem należnej opłaty stemplowej. Znaczki winny być naklejone i skasowane na tym egzemplarzu pisma, który doręcza się drugiemu kontrahentowi. Jedynie co do pism wydanych z księgi kopijnej, o ile księga ta jest zeszyta i ponumerowana, wprowadzono obowiązek naklejania znaczków nie na pismach, wydawanych drugiemu kontrahentowi, lecz na kopjach, pozostających u wystawcy. Na pismach wydanych umieszcza się w tym wypadku notatkę, jakie znaczki skasowano na kopji, zaś stemple naklejone na tej ostatniej kasuje się datą i stampilą firmową, lub nazwiskiem wystawcy. Urzędowemi organami wymiarowemi są nietylko urzędy skarbowe wzgl. specjalne urzędy opłat stemplowych, lecz również notarjusze, organa sądowe (sekretarjaty, komornicy) i inne urzędy państwowe; te ostatnie jednak tylko co do umów, w których są kontrahentami i które zawarto bez udziału notarjusza lub sądu. Kompetencje urzędu skarbowego jako urzędowego organu wymiarowego są przytem niewspółmiernie szersze, gdyż zasadniczo dotyczą wszelkich pism bez względu na miejsce ich wystawienia i treść; natomiast kompetencje notarjuszy i organów sądowych ogranicza się faktycznie do pism, które sporządzono lub którym nadano formę uroczystą lub półuroczystą przy współudziale tych ostatnio wzmiankowanych organów. Konsekwencje, które pociąga dla podatników wymiar urzędowy, ujawniają się w tern, że w razie wymiaru urzędowego 1 stwierdzenia następnie, iż wymierzono za mało lub uiszczono opłatę w sposób niewłaściwy (gotówką zamiast znaczkami lub odwrotnie) — zainteresowanym nie zagrażają z tego powo-