Magazyn6301

137

OPŁATY STEMPLOWE

wykonanie umowy o sprzedaż rzeczy ruchomych lub o świadczenie usług (rachunki). Pismo, dotyczące zmiany istniejącego stosunku prawnego, podlega takiej samej opłacie jakiej podlega pismo, stwierdzające powstanie stosunku nowego, jeśli przy zawiązaniu tego stosunku lub przy pisemnem stwierdzeniu tegoż należnej opłaty nie uiszczono. W przeciwnym przypadku, w razie zwiększenia przedmiotu zobowiązania, opłacie podlega tylko nadwyżka, a w razie innych zmian od właściwego pisma należy się opłata stała z art. 139, o ile pismo to posiada formę uroczystą lub półuroczystą.

8. Nowacja. Pismo stwierdzające odnowienie (art. 263 K. Z.) t. j. zniesienie istniejącego dotychczas pomiędzy stronami stosunku prawnego i powstanie nowego przez zmianę tytułu lub przedmiotu świadczenia, podlega opłacie stemplowej według treści stosunku nowego; wyjątek stanowi konwersja, która jest wolna od opłaty, jeżeli konwertowany dług był stwierdzony pismem, od którego opłatę uiszczono, a powstający na skutek konwersji dług nowy nie przewyższa poprzedniego, licząc według stanu z dnia konwersji. Jeśli nowy dług przewyższa dawny, opłata należy się tylko od nadwyżki. Powyższe ulgowe postanowienia dla nowacji nie mają zastosowania do pism, stwierdzających umowę o przedłużenie stosunku prawnego, który gaśnie na skutek upływu czasu (np. umowa o przedłużenie dzierżawy). Od takich pism pobiera się opłatę według zasad, tyczących się umowy pierwotnej, z wyjątkiem pism, stwierdzających przedłużenie terminu trwania spółki, które są wolne od opłaty. To ostatnie uwolnienie jest konsekwencją zasady, że przy spółkach istotnym przedmiotem opłaty jest kapitał zakładowy, jeżeli więc uiszczono od tego kapitału należytą opłatę przy zawiązaniu spółki, przedłużenie terminu jej trwania nie może podlegać ponownemu opodatkowaniu. Pismo, stwierdzające zniesienie istniejącego stosunku prawnego, o ile nie stwierdza obrotu (przeniesienia) powrotnego i nie jest sporządzone w formie uroczystej lub półuroczystej, nie podlega żadnej opłacie. Pismo, stwierdzające obrót powrotny, co ma miejsce gdy pierwotna (rozwiązana) umowa została już wykonana, podlega opłacie według swej treści jak pismo, stwierdzające powstanie nowego stosunku prawnego.

9. Miejsce sporządzenia pisma. U. o. s. określa jako przedmioty wymiaru zasadniczo te pisma, które wygotowano na obszarze Polski. Z pism, wystawionych zagranicą i sprowadzonych do Polski, podlegają opłacie tylko te, które łączą się ściśle z obszarem Polski, a w szczególności ma to miejsce: a) jeśli pismo dotyczy przedmiotu znajdującego się w Polsce, albo b) wynikające z takiego pisma zobowiązanie ma być lub jest w Polsce wykonywane. Obszar Wolnego Miasta Gdańska uważa się za zagranicę. Oprócz powyższych warunków materjal-nych, opartych na treści pisma zagranicznego, muszą powstać co do niego również warunki formalne, aby właściwe pismo mogło być przedmiotem wymiaru w Polsce. W szczególności pismo takie w oryginale, wtóropisie albo urzędownie uwierzytelnionym odpisie winno znaleźć się na obszarze Polski w ten sposób, że osoba zobowiązana do uiszczenia opłaty od danego pisma albo jej ustawowy zastępca lub pełnomocnik pismo do Polski wprowadzili, bądź w Polsce otrzymali. Pismo sporządzone w Polsce przed konsulem obcego państw^ra uważa się, pod warunkiem wzajemności, za sporządzone zagranicą. Z powyższego ujęcia tej kwestji wynika a contrario, że pismo, sporządzone w Polsce, podlega zawsze opłacie, choćby skutki miało wywierać zagranicą. Okoliczność ostatnia ma jedynie wpływ na wysokość samej opłaty odnośnie pism, tyczących się przejścia własności rzeczy nieruchomych (art 58 ustęp końcowy), praw do ciał kopalnych (art. 65 ustęp przedostatni), praw rzeczowych na rzeczy cudzej (art. 81 ustęp przedostatni) oraz dzierżawy i najmu rzeczy (art. 88 ustęp 1). O ile bowiem właściwe nieruchomości względnie prawa, których dotyczy pismo, znajdują się zagranicą, to zamiast opłaty procentowej przypada od właściwych pism we wszystkich wyżej wymienionych przypadkach tylko opłata stała w wysokości 5 zł. Zresztą niema żadnej różnicy, czy pismo, wystawione w Polsce, ma wywierać swe skutki prawne wyłącznie zagranicą, czy też odwrotnie. Natomiast miejsce wystawienia pisma ma zawsze wpływ na termin uiszczenia opłaty i nierzadko powoduje również zmianę osób do tego zobowiązanych. Termin bowiem do uiszczenia opłaty pisma zagranicznego liczy się zasadniczo nie od daty pisma, lecz dopiero od dnia wejścia tegoż na obszar Pol-