133
OPŁATY SĄDOWE
ca się przy wniesieniu skargi kasacyjnej i to w wysokości ioo zł lub 300 zł, zależnie od tego, czy zaskarżone jest orzeczenie sądu okręgowego czy apelacyjnego. W sprawach należących do właściwości sądów pracy, obowiązują przepisy o kosztach sądowych dla sądów grodzkich z ulgami, wyszczególnionemu w art. 39 rozp. Prezydenta R. P. z 24. X. 1934 o sądach pracy (Dz. U. R. P-Nr. 95, poz. 854). W postępowaniu upadło-ściowem i układowem pobiera się wpis stały od wniosku wierzyciela o ogłoszenie upadłości i od różnych rodzajów zażaleń, za przeprowadzenie zaś postępowania pobiera się opłatę stosunkową, zależną od sposobu zakończenia postępowania (podział masy, układ, umorzenie i t. p.). Oprócz opłat sądowych do kosztów sądowych należą koszty postępowania, obejmujące zwrot należności świadków, biegłych i tłumaczów, kosztów ogłoszeń i t. p.
Do uiszczenia kosztów sądowych obowiązana jest strona, która dokonywa czynności, powodującej opłatę sądową lub koszty postępowania. Opłatę sądową należy uiścić przy wniesieniu do sądu pisma lub złożeniu wniosku, podlegającego opłacie. Uwolnienie od kosztów sądowych służy stronie, której sąd przyznał prawo ubogich (art. 112 i nast. Kod. Post. Cyw.). Ściąga się je z urzędu po uprawomocnieniu się orzeczenia sądu w danej sprawie od przeciwnika lub od strony ubogiej z zasądzonego jej roszczenia. Przepisy normują również inne przypadki uwolnienia od kosztów względnie opłat sądowych oraz tryb zwrotu pism nieopłaconych i zwrotu całości lub części uiszczonego wpisu.
W postępowaniu karnem każdy skazany obowiązany jest uiścić opłaty sądowe w wysokości od 5 zł do 600 zł, zależnit od wymiaru kary pozbawienia wolności oraz 10% wymierzonej grzywny. Odrębne opłaty pobiera się za wyższe instancje. Kaucja kasacyjna wynosi 100 zł w sprawach, należących do właściwości sądu grodzkiego, 300 zł w innych sprawach (art. 507—509 Kod. Post. Karn.). Od składania kaucji kasacyjnej wolni są oskarżeni aresztowani, dłużnicy upadli i osoby, którym sąd przyznał prawo ubogich. W sprawach z oskarżenia prywatnego w razie wyroku uniewinniającego nakłada się na oskarżyciela prywatnego opłatę sądową od 5 zł do IOO zł za każdą instancję. Wpis od powództwa cywilnego w procesie karnym pobiera się według przepisów ogólnych. — Opłaty sądowe uiszcza się znaczkami sądowemi z napisem „opłata sądowa", gotówką zaś, jeżeli chodzi o opłaty powyżej 50 zł, kaucje kasacyjne i opłaty w postępowaniu karnem. Opłaty za doręczenia do 50 zł uiszcza się specjalnemi znaczkami z napisem „opłata za doręczenie". Opłaty w postępowaniu, dotyczącem rejestru handlowego, unormowane są oddzielnem rozp. Min. Sprawiedliwości z 8. VI. 1935 (Dz. Ust. Nr. 43, poz. 291). W zakresie niezuni-fikowanych dotychczas części ustawodawstwa cywilnego obowiązują specjalne przepisy, wymienione dla poszczególnych dzielnic w art. 86—113 Przepisów o Kosztach Sądowych oraz nieuchylone dotychczas przepisy b. państw zaborczych ze zmianami, wprowadzonemi przepisami polskiemi.
W sposób zbliżony do przepisów o kosztach sądowych unormowane są opłaty i koszty postępowania przed urzędami roz-jemczemi do spraw majątkowych posiadaczy gospodarstw wiejskich, działających na zasadzie ustawy z 28. III. 1933 w brzmieniu, ogłoszonem w Dz. U. R. P. Nr. 5> poz. 60 z 1936. Opłaty i koszty postępowania przed powyższemi urzędami rozjemcze-mi unormowane są w rozp. Min. Rolnictwa i Reform Rolnych z 10. I. 1935 (Dz. U. R. P. Nr. 3, poz. 22) ze zmianami, wprowadzonemi rozp. z 30. XII. 1936 (Dz. U. R. P. Nr. 2, poz. 21, 1937).
Odrębną dziedzinę stanowi postępowanie przed sądami administracyjnemi. W Najwyższym Trybunale Administracyjnym opłaty unormowane są w art. 92—102 rozp. Prezydenta R. P. z 27. X. 1932 (Dz. U. R. P. Nr. 94, poz. 806) w brzmieniu, zmie-nionem ustawą z 24. III. 1937 (Dz. U. R. P. Nr. 24, poz. 150). W postępowaniu sporno-administracyjnem, zachowanem w dzielnicy popruskiej, opłaty unormowane są rozp. Min. Skarbu i Spraw Wewnętrznych z 3. VIII. 1933 (Dz. U. R. P. Nr. 81, poz. 581).
Wpływy z opłat sądowych wyniosły w roku budżetowym 1936/7 zł 33 639 466, w roku budżetowym 1937/8 zł 34 531 3°3, na rok budżetowy 1939/40 preliminowano zł 36 238 200, z czego na opłaty w postępowaniu cywilnem zł 29 688 200. Ponieważ w tymże okresie na wydatki wymiaru sprawiedliwości preliminuje się 60 583 460 zł, z czego więcej niż połowa przypada na są-